Naukowcy odkryli, jak interakcje społeczne wpływają na rozwój mózgu u pospolitych marmozet, nawiązując do ewolucji człowieka.
Badanie pokazuje, że obszary mózgu zaangażowane w przetwarzanie społeczne dojrzewają powoli, co odzwierciedla rozwój obserwowany u ludzi. To przedłużające się dojrzewanie mózgu sprzyja przedłużonemu uczeniu się na podstawie interakcji społecznych, co leży u podstaw zaawansowanych umiejętności społeczno-poznawczych obserwowanych u tych naczelnych.
Na rozwój mózgu naczelnych wpływają różne czynniki gatunek na podstawie ich struktur społecznych. U niezależnych hodowców, podobnie jak małpy człekokształtne, za wychowanie potomstwa wyłączną odpowiedzialność ponoszą rodzice. U hodowców spółdzielczych, takich jak marmozety zwyczajne (Callithrix jacchus) i ludzie, jednak inni członkowie grupy również pomagają wychowywać niemowlęta od urodzenia.
Międzynarodowy zespół badawczy, kierowany przez Paolę Cerrito z Wydziału Antropologii Ewolucyjnej Uniwersytetu w Zurychu, zbadał, w jaki sposób te interakcje społeczne wpływają na rozwój mózgu marmozet zwyczajnych. Ich badanie rzuca światło na czas wzrostu mózgu i jego powiązanie z umiejętnościami społeczno-poznawczymi, w szczególności z zachowaniami prospołecznymi i kooperacyjnymi obserwowanymi u marmozet.
Interakcje społeczne i dojrzewanie mózgu
Zespół badawczy przeanalizował rozwój mózgu za pomocą danych rezonansu magnetycznego i wykazał, że u marmozet obszary mózgu zaangażowane w przetwarzanie interakcji społecznych wykazują przedłużony rozwój – podobnie jak u ludzi. Te obszary mózgu osiągają dojrzałość dopiero we wczesnej dorosłości, co pozwala zwierzętom dłużej uczyć się na podstawie interakcji społecznych.
Podobnie jak ludzie, niedojrzałe marmozety od urodzenia są otoczone i opiekowane przez wielu opiekunów, w związku z czym są narażone na intensywne interakcje społeczne. Karmienie to także działalność oparta na współpracy: niedojrzałe zwierzęta są karmione przez członków grupy, a gdy podrosną, muszą żebrać o jedzenie, ponieważ ich matki są już zajęte kolejnym potomstwem. Według badania potrzeba zapewnienia opieki kilku członkom grupy znacząco kształtuje rozwój mózgu i przyczynia się do wyrafinowanej motywacji społeczno-poznawczej (i obserwowanych umiejętności) tych naczelnych.
Spostrzeżenia porównawcze i ewolucja człowieka
Biorąc pod uwagę ich podobieństwo do ludzi, marmozety są ważnym modelem do badania ewolucji poznania społecznego. „Nasze odkrycia podkreślają znaczenie doświadczeń społecznych dla tworzenia sieci neuronowych i poznawczych, nie tylko u naczelnych, ale także u ludzi” – wyjaśnia Cerrito.
Wkłady społeczne na wczesnym etapie życia, które charakteryzują życie niemowląt u gatunków współpracujących, mogą być siłą napędową rozwoju wyraźnej motywacji społecznej człowieka. „To spostrzeżenie może mieć wpływ na różne dziedziny, od biologii ewolucyjnej po neuronaukę i psychologię” – dodaje Cerrito.
Odniesienie: „Czas neurorozwojowy i rozwój społeczno-poznawczy u naczelnych prospołecznych, współpracujących w hodowli (Callithrix jacchus)” 30 października 2024 r., Postęp nauki.
DOI: 10.1126/sciadv.ado3486