Obserwatorium Solar Dynamics Observatory NASA wykonało zdjęcie rozbłysku słonecznego – widocznego jako jasny błysk po prawej stronie – 16 lipca 2024 r. Zdjęcie przedstawia podzbiór ekstremalnego światła ultrafioletowego, które uwydatnia niezwykle gorącą materię we rozbłyskach i które jest zabarwione na złoto . Źródło: NASA/SDO
16 lipca 2024 r. o godz. 9:26 czasu wschodniego nastąpiła istotna informacja Rozbłysk słoneczny był obserwowany przez NASA’S Obserwatorium Dynamiki Słońca, osiągając szczyt o 9:26 ET. Te rozbłyski słoneczne, sklasyfikowane jako X1.9, wskazujące na dużą intensywność, mogą zakłócać komunikację radiową, sygnały nawigacyjne i sieci elektryczne, a także stwarzać ryzyko dla astronautów i statków kosmicznych.
Rozbłyski słoneczne to intensywne rozbłyski promieniowania powstające w wyniku uwolnienia energii magnetycznej związanej z plamami słonecznymi. Są jedną z najpotężniejszych form promieniowania Układu Słonecznego, chociaż w dużej mierze są niewidoczne gołym okiem, z wyjątkiem fal ultrafioletowych. Rozbłyski te pojawiają się, gdy pola magnetyczne Słońca, które z biegiem czasu uległy skręceniu i rozciągnięciu, nagle pękają i wyrównują się, uwalniając energię w postaci ciepła i światła. Proces ten może przyspieszyć cząstki słoneczne do prędkości bliskiej prędkości światła, powodując rozbłysk.
Intensywność rozbłysków słonecznych jest kategoryzowana w systemie klasyfikacji wykorzystującym litery (A, B, C, M i X), gdzie A jest najmniejszą, a X największą. W każdej kategorii liter znajduje się precyzyjna skala od 1 do 9, która dodatkowo pomaga w ilościowym określeniu siły flary. Na przykład rozbłysk X1 jest najniższym w kategorii X, ale nadal jest znaczącym wydarzeniem, podczas gdy rozbłysk X9 byłby jednym z najpotężniejszych zaobserwowanych rozbłysków. Klasyfikacje te mają kluczowe znaczenie dla oceny potencjalnego wpływu na Ziemię, w tym zakłóceń w systemach komunikacji i nawigacji, sieci energetycznych, a nawet stwarzania zagrożeń dla astronautów i satelitów w kosmosie.
Artystyczna koncepcja obrazu satelity SDO krążącego wokół Ziemi. Źródło: NASA
Obserwatorium dynamiki słonecznej (SDO) NASA to kluczowa misja skupiająca się na zrozumieniu wpływu Słońca na Ziemię i przestrzeń bliską Ziemi poprzez jednoczesne badanie atmosfery słonecznej na wielu długościach fal. Wystrzelony w lutym 2010 roku, SDO jest częścią programu NASA Living With a Star (LWS). Obserwatorium wyposażone jest w zestaw instrumentów umożliwiających obserwacje prowadzące do głębszego zrozumienia dynamiki Słońca i jej wpływu na środowisko ziemskie. Instrumenty te mierzą pole magnetyczne atmosfery słonecznej, fotografują powierzchnię Słońca i wykrywają promieniowanie ultrafioletowe Słońca, co znacząco poszerza naszą wiedzę na temat zmian Słońca wpływających na Ziemię.
SDO pomaga naukowcom uzyskać wgląd w strukturę wnętrza Słońca, aktywność magnetyczną i siły dynamiczne tworzące pogodę kosmiczną. Dzięki kamerom o wysokiej rozdzielczości i ciągłej obserwacji SDO dostarcza niezrównane dane o szczegółowości i zakresie nieporównywalnym z wcześniejszymi misjami. To ciągłe monitorowanie ma kluczowe znaczenie dla poprawy zdolności przewidywania zdarzeń pogody kosmicznej, które mogą mieć wpływ na działanie satelitów, bezpieczeństwo astronautów oraz technologie i infrastrukturę ziemską.
