Miliony Brytyjczyków mogą być narażone na ryzyko depresji wywołanej lekami w wyniku przyjmowania tabletek na zgagę i szeregu innych powszechnie stosowanych leków.
Inhibitory pompy protonowej (PPI), rodzaj leków pomagających zmniejszyć wydzielanie kwasu żołądkowego, to jedne z najczęściej przyjmowanych leków w Wielkiej Brytanii. W samej Anglii w 2023 r. wydano ponad 74 miliony recept.
Ale to tylko jeden z wielu rutynowych leków, które mogą powodować objawy depresji u osób, które je przyjmują.
Dzieje się tak dlatego, że IPP, na przykład omeprazol i lanzoprazol, mogą uniemożliwić organizmowi prawidłowe wchłanianie witaminy B12 – niezbędnego składnika odżywczego występującego w mięsie, rybach, nabiale, jajach i niektórych wzbogaconych zbożach, który utrzymuje zdrowy układ nerwowy.
Jej brak jest znaną przyczyną problemów psychologicznych, które według NHS mogą obejmować „łagodną depresję lub stany lękowe, a także dezorientację i demencję”.
Ulotki dołączone do leków również potwierdzają ryzyko i zachęcają ludzi do skontaktowania się z lekarzem, jeśli podczas ich stosowania zaczną doświadczać problemów z pamięcią, dezorientacji lub depresji.
W jednym małym badaniu opublikowanym w 2017 r. i obejmującym około 350 osób w podeszłym wieku stwierdzono, że około jedną szóstą przypadków depresji można przypisać stosowaniu IPP.
„IPP mogą blokować wszystko, od 80% w górę produkcji kwasu żołądkowego” – powiedziała MailOnline Deborah Grayson, farmaceutka i ekspertka w dziedzinie leków IPP.
Miliony Brytyjczyków mogą być narażone na ryzyko depresji wywołanej lekami w wyniku przyjmowania tabletek na zgagę i szeregu innych powszechnie stosowanych leków. Podstawowy obraz
Dodała: „Oznacza to, że ilość składników odżywczych, które możemy przyjąć ze zjedzonego jedzenia, jest zmniejszona.
„Organizm potrzebuje wszystkich składników odżywczych, aby móc wytworzyć serotoninę, czyli hormon szczęścia, a jeśli nie wchłaniamy ich z pożywienia, organizm nie jest w stanie wytworzyć tego hormonu.
To właśnie brak serotoniny może powodować depresję i obniżony nastrój.
Ale IPP nie są jedynym powszechnie przyjmowanym lekiem powiązanym z ryzykiem depresji.
Niektóre rodzaje antybiotyków, leków stosowanych w celu zwalczania infekcji bakteryjnych, również są powiązane z niskim nastrojem.
Powiązania te skupiają się w szczególności na klasie antybiotyków zwanych fluorochinolonami, z których dwoma godnymi uwagi lekami są lewofloksacyna i cyprofloksacyna.
Ale IPP nie są jedynym powszechnie przyjmowanym lekiem powiązanym z ryzykiem depresji. Niektóre rodzaje antybiotyków, leków stosowanych w celu zwalczania infekcji bakteryjnych, również są powiązane z niskim nastrojem. Podstawowy obraz
Potwierdzono ryzyko depresji w przypadku obu leków, przy czym NHS wyraźnie stwierdziła, że może ona powodować obniżenie nastroju u około jednej na 100 osób, którym przepisano cyprofloksacynę.
Naukowcy sugerują, że leki te mogą zmieniać społeczność dobrych bakterii w jelitach, co może wpływać na produkcję hormonów wpływających na nastrój w mózgu, teoretycznie zwiększając ryzyko depresji.
Antybiotyki zabijają wszystkie bakterie, zarówno te złe patogeny, na które mają celować, jak i te dobre, które występują w jelitach, powodując szkody uboczne.
Dlatego niektórym pacjentom zaleca się przyjmowanie probiotyków, czyli suplementów zawierających próbki dobrych bakterii, aby polepszyć mikrobiom po kuracji antybiotykowej.
Leki przeciwpadaczkowe to kolejna klasa leków zwiększających ryzyko depresji.
Leki takie jak topiramat i gabapentyna, sprzedawane odpowiednio jako Topamax i Neurontin, przepisywane około 700 000 razy w miesiącu, powodują depresję lub zmiany nastroju u około jednej na 100 osób, które je przyjmują.
Eksperci podejrzewają, że leki te mogą wywoływać depresję ze względu na sposób, w jaki tłumią aktywność elektryczną w mózgu i nerwach, co pomaga w leczeniu takich schorzeń jak padaczka.
Sterydy, przepisywane w Anglii około 70 000 razy miesięcznie w celu leczenia całego szeregu schorzeń, to kolejny rutynowo stosowany lek powiązany z depresją.
Badania wykazały również związek pomiędzy stosowaniem sterydów stosowanych w leczeniu stanów zapalnych a obniżonym nastrojem.
Deborah Grayson, farmaceutka i ekspertka w dziedzinie leków zawierających IPP, powiedziała, że ludzie nie powinni przerywać przyjmowania leków, jeśli doświadczą takich skutków ubocznych, jak depresja, ale zamiast tego powinni porozmawiać ze swoim lekarzem rodzinnym lub farmaceutą
Leki te, zwane także kortykosteroidami, stosowane są w celu łagodzenia stanów zapalnych w astmie, alergiach i zapaleniu stawów.
Eksperci podejrzewają, że leki te mogą wpływać na chemiczną reakcję mózgu na stres, co może powodować szereg problemów psychiatrycznych, w tym depresję.
W niektórych badaniach ryzyko poważnych problemów psychicznych spowodowanych lekami steroidowymi wynosi aż 1 na 20, chociaż uważa się, że istnieją znaczne różnice w zależności od dawki i rodzaju pojawiającego się problemu zdrowia psychicznego.
Według zaleceń NHS problemy psychiczne związane ze stosowaniem tabletek sterydowych zwykle występują tylko wtedy, gdy ludzie przyjmują leki dłużej niż trzy tygodnie.
Leki stosowane w leczeniu depresji mogą być trudne do zdiagnozowania ze względu na złożoność choroby.
Lekarze muszą rozważyć, czy lek powoduje depresję, czy też pacjent cierpi na nią z innego powodu, niezwiązanego z przyjmowanymi lekami, np. problemów w życiu osobistym.
Pani Grayson nalegała, aby ludzie nie przerywali przyjmowania leków, gdy doświadczą efektu ubocznego, takiego jak depresja, ale zamiast tego skontaktowali się ze swoim lekarzem rodzinnym lub farmaceutą.
„Lekarz pierwszego kontaktu lub farmaceuta może w jakiś sposób interweniować, zmienić lek na inny lub sprawdzić poziom witaminy B12 i kwasu foliowego, które występują w depresji, i znaleźć sposoby na zrekompensowanie tego, co się dzieje” – powiedziała.
Dodała, że ważne jest, aby ludzie szukali pomocy w przypadku depresji w każdych okolicznościach, także jeśli była ona związana z przyjmowanymi przez nich lekami.
„Często pacjenci patrzą na ulotkę i zauważają, że jednym ze skutków ubocznych jest depresja, i zakładają, że ponieważ jest to napisane w ulotce, powinni to znieść, co oczywiście nie jest właściwym sposobem działania” – powiedziała.
Jeśli czujesz się przygnębiony i objawy te utrzymują się przez ponad dwa tygodnie, NHS zaleca rozmowę z lekarzem rodzinnym w sprawie objawów.
Jest to szczególnie ważne, jeśli objawy nie ustępują, jeśli ma to wpływ na Twoją pracę lub relacje i jeśli myślałeś o samobójstwie lub samookaleczeniu.
