Tegoroczne obserwacje nieba osiągają szczyt wraz z rojem meteorów Orionidów, ukazującym jasne meteoryty na tle najjaśniejszych gwiazd nocy, powiązanych ze słynną Kometą Halleya.
Rok 2024 był niezwykłym rokiem zarówno dla astronomów amatorów, jak i zawodowych, obfitował w wiele wydarzeń, od całkowitego zaćmienia słońca w kwietniu po częściowe zaćmienie Księżyca podczas wrześniowego Harvest Moon. W miarę zbliżania się Halloween szykuje się jeszcze więcej deszczów meteorytów Orionidów, które według przewidywań rozświetlą niebo przed świtem 20 i 21 października, jeśli pozwoli na to pogoda i światło księżyca.
Deszcze meteorytów Orionidów
Orionidy, których szczyt przypada na połowę października, słyną z żywych i szybko poruszających się meteorów, co czyni je jednym z najbardziej spektakularnych rojów meteorów w roku. Jednak widoczność zależy w dużej mierze od czystego nieba. Dodatkowo światło słabnącego, garbatego Księżyca, przechodzącego z pełni do ostatniej kwadry, może przyćmić słabsze meteory, znacznie zmniejszając ich liczbę widoczną dla obserwatorów.
Mimo to kilka Orionidów powinno być widocznych zarówno na półkuli północnej, jak i południowej w godzinach po północy do przed świtem w niedzielę 20 października i poniedziałek 21 października.
Orionidy otoczone są także przez jedne z najjaśniejszych gwiazd na nocnym niebie, co stanowi spektakularne tło dla tych efektownych meteorów.
Wskazówki dotyczące oglądania najlepszych wrażeń z pokazu meteorów
„Znajdź miejsce z dala od miasta i świateł ulicznych” – radzi Bill Cooke, który prowadzi NASABiuro ds. Środowiska Meteoroidów w Centrum Lotów Kosmicznych Marshalla w Huntsville w stanie Alabama. „Przyjdź przygotowany z kocem. Połóż się płasko na plecach i spójrz w górę, chłonąc jak najwięcej nieba. W niecałe 30 minut w ciemności Twoje oczy się przystosują i zaczniesz widzieć meteoryty.
Dziedzictwo komety Halleya
Oprócz potencjalnego wytwarzania spektakularnych kul ognia, Orionidy mają spore dziedzictwo. Ich macierzystą kometą jest najsłynniejsza ze wszystkich – Kometa Halleya. Za każdym razem, gdy Halley powraca do wewnętrznego układu słonecznego, jego jądro wyrzuca w przestrzeń lód i skalisty pył. Te ziarna pyłu ostatecznie stają się Orionidami w październiku i Eta Akwarydami w maju, jeśli zderzą się z ziemską atmosferą.
Kometa Halleya potrzebuje około 76 lat, aby okrążyć Słońce raz. Ostatni raz kometa Halleya była widziana przez przypadkowych obserwatorów w 1986 r. i wejdzie ona ponownie do wnętrza Układu Słonecznego dopiero w 2061 r. Kometa została nazwana na cześć Edmonda Halleya, który w 1705 r. odkrył, że trzy poprzednie komety zdawały się powracać co mniej więcej 76 lat i zasugerował, że w rzeczywistości wszystkie te obserwacje dotyczyły tej samej komety. Kometa powróciła zgodnie z przewidywaniami i dlatego została nazwana na cześć Halleya.
Tak więc, chociaż dostrzeżenie Komety Halleya zajmie kolejne 37 lat, Orionidy dają wgląd w jej przeszłość.
Podsumowanie roku niebiańskich wydarzeń
Orionidzi zaczynają kończyć rok kalendarzowy pełen wydarzeń w zakresie obserwacji nieba. 8 kwietnia w większości obszaru Ameryki Północnej miało miejsce całkowite zaćmienie słońca – ustawienie Słońca, Księżyca i Ziemi – tworząc całkowite zaćmienie słońca trwające 4 minuty i 12 sekund. W sierpniu Perseidy przyniosły fajerwerki nocnego nieba. Częściowe zaćmienie Księżyca podczas pełni superksiężyca – Księżyca Żniwionego – powitało jesień i dostarczyło spektakularnych zdjęć. Inne wydarzenia związane z obserwacją nieba w 2024 r. obejmują grudniowe roje meteorów Geminidów i Ursydów.
