Firma Sun wypuściła potężny X9.0 rozbłysk słonecznynajbardziej intensywny od ponad 7 lat.
3 października 2024 roku Słońce wyemitowało wyjątkowo potężny rozbłysk słoneczny X9.0, którego szczyt nastąpił o godzinie 8:18 czasu wschodniego. To wydarzenie, żywo uchwycone przez NASA’S Obserwatorium Dynamiki Słońcajest obecnie najbardziej intensywnym rozbłyskiem słonecznym 25. cyklu słonecznego, który rozpoczął się w grudniu 2019 r., przyćmiewając poprzednie maksimum wynoszące X8,7 z maja 2024 r.
W rzeczywistości jest to najpotężniejszy rozbłysk zaobserwowany w ciągu ostatnich siedmiu lat, od rozbłysku X11.9, który miał miejsce 10 września 2017 r.
Rozbłyski słoneczne to intensywne rozbłyski promieniowania powstające w wyniku uwolnienia energii magnetycznej związanej z plamami słonecznymi. Są jednym z najpotężniejszych zjawisk w naszym Układzie Słonecznym, zdolnym wyzwolić ogromne ilości energii odpowiadającej jednoczesnej eksplozji milionów 100-megatonowych bomb wodorowych.
Formacja i charakterystyka
Rozbłyski słoneczne powstają, gdy linie pola magnetycznego w pobliżu plam słonecznych splatają się, krzyżują lub reorganizują. Proces ten może powodować nagłą, szybką i intensywną zmianę jasności. Rozbłysk wyrzuca chmury elektronów, jonów i atomów przez koronę w przestrzeń kosmiczną. Cząsteczki te, docierając do Ziemi, mogą zakłócać pola magnetyczne, komunikację radiową i sieci energetyczne.
Klasyfikacja rozbłysków słonecznych
Rozbłyski słoneczne są klasyfikowane według ich jasności w zakresie fal rentgenowskich obserwowanych przez satelity. Klasyfikacja ta składa się z pięciu kategorii:
- Flary klasy X: Są to największe rozbłyski i główne zdarzenia, które mogą wywołać przerwy w odbiorze sygnału radiowego na całej planecie i długotrwałe burze radiacyjne. Flara klasy X ma szczytowy strumień (mierzony w watach na metr kwadratowy, W/m^2) wynoszący 0,0001 i więcej.
- Flary klasy M: Rozbłyski tej wielkości mogą powodować krótkie przerwy w odbiorze sygnału radiowego, które wpływają na obszary polarne Ziemi. Mogą nastąpić niewielkie burze radiacyjne. Strumień szczytowy dla pochodni klasy M waha się od 0,00001 do 0,0001 W/m^2.
- Flary klasy C: Są one małe i mają niewiele zauważalnych konsekwencji na Ziemi, a ich szczytowy strumień wynosi od 0,000001 do 0,00001 W/m^2.
- Flary klasy B: Są one jeszcze mniejsze, a szczytowy strumień wynosi od 0,0000001 do 0,000001 W/m^2.
- Flary klasy A: Najmniejsze rozbłyski o strumieniu szczytowym od 0,00000001 do 0,0000001 W/m^2 i generalnie nie mają wpływu na Ziemię.
Każda kategoria powyżej klasy C ma dziesięć podpodziałów (np. X2, X3), co zapewnia dokładniejszą skalę do ilościowego określenia intensywności. Rozbłysk X2 jest dwa razy silniejszy niż rozbłysk X1 i tak dalej. To szczegółowe skalowanie pomaga naukowcom, operatorom satelitów i specjalistom ds. komunikacji zarządzać potencjalnym wpływem na Ziemię i orbitę.
Wpływ na Ziemię
Przybycie energetycznych cząstek z rozbłysku słonecznego może zająć od 15 minut do kilku godzin lub dni, w zależności od intensywności rozbłysku i prędkości wyrzutu. Cząsteczki o wysokiej energii mogą obniżyć wydajność i żywotność satelitów i innych statków kosmicznych. Mogą również stanowić zagrożenie dla astronautów, szczególnie tych znajdujących się poza ochroną ziemskiego pola magnetycznego. Na ziemi intensywne flary mogą zakłócać działanie systemów telekomunikacyjnych i nawigacyjnych, a w skrajnych przypadkach powodować przerwy w dostawie prądu.
Zrozumienie i monitorowanie rozbłysków słonecznych ma kluczowe znaczenie dla łagodzenia ich potencjalnego wpływu na Ziemię i technologię ludzką, czyniąc prognozowanie pogody kosmicznej istotną dziedziną badań w astrofizyce i geofizyce.
