Nowy koalicyjny rząd Rumunii zatwierdził w poniedziałek (30 grudnia) podwyżki podatków oraz ograniczył od stycznia płace i emerytury w sektorze publicznym w ramach szeregu środków, które mają pozwolić zaoszczędzić do 130 miliardów lei (26 miliardów euro), powiedział minister finansów Barna Tanczos.
Perspektywa wyborów prezydenckich i parlamentarnych w drugiej co do wielkości gospodarce Europy Środkowej w listopadzie i grudniu wywołała gwałtowny wzrost wydatków, który miał spowodować wzrost deficytu budżetowego Rumunii w 2024 r. do 8,6% PKB.
Tanczos powiedział w poniedziałek, że wstępne dane pokazały, że deficyt wyniósł 8,5% produkcji gospodarczej, dodając, że ostateczna wartość pozostanie poniżej 9%. Jest to największy deficyt Unii Europejskiej jako odsetek produktu krajowego brutto.
Zatwierdzony w poniedziałek dekret nadzwyczajny podnosi podatek od dywidend spółek do 10% z 8% od stycznia 2025 r. Obniża próg podatkowy dla najmniejszych spółek – tych, które zatrudniają nie więcej niż trzech pracowników i osiągają przychody mniejsze niż 500 000 euro rocznie – w etapy w latach 2025 i 2026.
Likwiduje także zwolnienia podatkowe i zachęty podatkowe dla IT, budownictwa, rolnictwa i przemysłu spożywczego. Wprowadza także ponownie podatek w wysokości 1,0% – mniej niż początkowo przewidywano 1,5% – od wartości wszystkich budynków będących własnością przedsiębiorstw, od szybów naftowych przez magazyny po słupy energetyczne.
Podatek został ostro skrytykowany przez przedsiębiorców, zwłaszcza przedsiębiorstwa energetyczne, które ucierpią najbardziej. Tanczos powiedział, że w pierwszym kwartale zostaną opracowane normy wykonawcze oraz szczegółowa ocena skutków.
Dekret ogranicza również płace i emerytury w sektorze publicznym, a także szereg dotacji. Zgodnie z nową ustawą emerytury miały być indeksowane już od stycznia.
Premier Marcel Ciolacu wyraził pewność, że emerytury zostaną indeksowane w drugiej połowie 2025 r. lub osoby o niskich emeryturach otrzymają jednorazową pomoc, gdy rząd opracuje w styczniu plan budżetu na 2025 r.
Tanczos powiedział także, że będzie dążył do opracowania planu budżetu bez podnoszenia w miarę możliwości podatku od towarów i usług oraz podatku liniowego od dochodów. Pod koniec października Rumunia przedstawiła Brukseli strategię ograniczania deficytu, nie sprecyzowała jednak, jakie środki podatkowe i wydatki planuje podjąć.
Rumunia zamierza stopniowo zmniejszać deficyt w ciągu siedmiu lat, z 7,0% w 2025 r. do 2,5% w 2031 r.
