Nowy DNA dowody z odlewów ciał Pompejów pokazują, że tradycyjne założenia dotyczące relacji i pochodzenia mieszkańców były często błędne, ukazując zamiast tego zróżnicowaną populację mającą korzenie we wschodniej części Morza Śródziemnego.
W 79 roku n.e. wybuchł system wulkaniczny Somma-Wezuwiusz w południowych Włoszech, pochłaniając rzymskie miasto Pompeje i jego mieszkańców. To katastrofalne wydarzenie pokryło obszar popiołem, chroniąc wiele ciał i konstrukcji pod jego warstwami.
Teraz starożytne DNA zebrane ze słynnych odlewów ciał zmienia historię pisaną od ponownego odkrycia niegdyś zapomnianego miasta w XVIII wieku. Jak podano w dniu 7 listopada 2024 r. w Aktualna biologiadowody DNA wskazują, że płeć i relacje rodzinne poszczególnych osób nie odpowiadają tradycyjnym interpretacjom, które zostały sformułowane w dużej mierze na podstawie współczesnych założeń.
Trudne założenia z dowodami DNA
„Przekazywane przez nas dane naukowe nie zawsze pokrywają się z powszechnymi założeniami” – mówi David Reich z Uniwersytetu Harvarda. „Na przykład godnym uwagi przykładem jest odkrycie, że osoba dorosła nosząca złotą bransoletkę i trzymająca dziecko, tradycyjnie interpretowane jako matka i dziecko, to niepowiązany ze sobą dorosły mężczyzna i dziecko. Podobnie stwierdzono, że w parze osób uznawanych za siostry lub matkę i córkę znajdował się co najmniej jeden genetyczny mężczyzna. Odkrycia te podważają tradycyjne założenia dotyczące płci i rodziny”.
Zespół badawczy, w skład którego wchodzili Alissa Mittnik, również z Uniwersytetu Harvarda, i David Caramelli z Universita di Firenze we Włoszech, słyszał historie o Pompejach. Zdali sobie sprawę, że starożytne izotopy DNA i strontu użyte do datowania próbek mogą pomóc im lepiej zrozumieć różnorodność i pochodzenie mieszkańców Pompejów. Wyekstrahowali DNA z bardzo fragmentarycznych szczątków szkieletowych zmieszanych z opatrunkami gipsowymi, koncentrując się na 14 z 86 opatrunków poddawanych renowacji.
Celem badaczy było zdobycie jak największej wiedzy z dowodów DNA tych 14 ofiar. Ich podejście pozwoliło im dokładnie określić pokrewieństwo genetyczne, płeć i pochodzenie tych 14 osób. To, co odkryli, w dużej mierze kontrastowało z długo utrzymywanymi założeniami opartymi wyłącznie na wyglądzie fizycznym i położeniu gipsów.
Wgląd w kosmopolityczną populację Pompejów
Dane genetyczne umożliwiły wgląd w pochodzenie Pompejusza, ujawniając, że Pompejańczycy mieli zróżnicowane pochodzenie genomiczne. Pochodzili głównie od niedawnych imigrantów ze wschodniej części Morza Śródziemnego. Zdaniem badaczy odkrycie podkreśla kosmopolityczny charakter Cesarstwa Rzymskiego.
„Nasze odkrycia mają znaczące implikacje dla interpretacji danych archeologicznych i zrozumienia starożytnych społeczeństw” – mówi Mittnik. „Podkreślają znaczenie integracji danych genetycznych z informacjami archeologicznymi i historycznymi, aby uniknąć błędnych interpretacji opartych na współczesnych założeniach. Badanie to podkreśla również zróżnicowany i kosmopolityczny charakter populacji Pompejów, odzwierciedlając szersze wzorce mobilności i wymiany kulturalnej w Cesarstwie Rzymskim”.
Odkrycia podkreślają potrzebę multidyscyplinarnego podejścia, obejmującego analizę genetyczną, aby w pełni zrozumieć przeszłość Pompejów i nie tylko, twierdzą naukowcy.
„To badanie pokazuje, jak niewiarygodne mogą być narracje oparte na ograniczonych dowodach, często odzwierciedlające światopogląd ówczesnych badaczy” – mówi Caramelli.
Odniesienie: „Starożytne DNA kwestionuje dominujące interpretacje odlewów gipsowych z Pompei” autorstwa Eleny Pilli, Stefanii Vai, Victorii C. Moses, Stefanii Morelli, Martiny Lari, Alessandry Modi, Marii Angeli Diromy, Valerii Amoretti, Gabriela Zuchtriegela, Massimo Osanna, Douglasa J. Kennett, Richard J. George, John Krigbaum, Nadin Rohland, Swapan Mallick, David Caramelli, David Reich i Alissa Mittnik, 7 listopada 2024 r., Aktualna biologia.
DOI: 10.1016/j.cub.2024.10.007
