Na całym świecie nasilają się represje wobec protestów klimatycznych i środowiskowych

Protesty klimatyczne i środowiskowe są kryminalizowane i represjonowane na całym świecie. Kryminalizacja takich protestów wzbudziła duże zainteresowanie w niektórych krajach, w tym w Wielkiej Brytanii i Australii. Jednak prób uchwycenia światowego trendu – jak dotąd – nie podjęto.

Niedawno opublikowaliśmy A raportz trzema kolegami z Uniwersytetu w Bristolu, co pokazuje, że represje te są rzeczywiście tendencją globalną i że na całym świecie coraz trudniej jest bronić sprawiedliwości klimatycznej.

Ta kryminalizacja i represje obejmują globalną północ i południe i obejmują kraje bardziej i mniej demokratyczne. Przybiera jednak różne formy.

W naszym raporcie rozróżniamy protest klimatyczny i ekologiczny. Te ostatnie to kampanie przeciwko konkretnym projektom niszczącym środowisko – najczęściej wydobyciu ropy i gazu oraz rurociągom, wylesianiu, budowie tam i górnictwu. Odbywają się one na całym świecie.

Protesty klimatyczne mają na celu łagodzenie zmian klimatycznych poprzez zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych i zwykle stawiają większe wymagania polityczne lub polityczne („zmniejsz teraz globalne emisje” zamiast „nie buduj tej elektrowni”). Często mają one miejsce na obszarach miejskich i są częstsze na globalnej północy.

Cztery sposoby tłumienia aktywizmu

Nasilająca się kryminalizacja i represje przybierają cztery główne formy.

1. Wprowadza się przepisy antyprotestacyjne

Przepisy antyprotestacyjne mogą dać policji większe uprawnienia w zakresie powstrzymywania protestów, wprowadzenia nowych przestępstw, wydłużenia kar za istniejące przestępstwa lub zapewnienia bezkarności w przypadku wyrządzania krzywdy protestującym. W 14 krajach, które sprawdziliśmy, znaleźliśmy 22 takie akty prawne wprowadzone od 2019 r.

2. Protest jest karany przez prokuraturę i sądy

Może to oznaczać stosowanie przepisów przeciwko działaczom klimatycznym i ekologicznym, które zostały zaprojektowane z myślą o walce z terroryzmem lub przestępczością zorganizowaną. W Niemczech byli członkowie Letzte Generation (Last Generation), grupy akcji bezpośredniej na wzór Just Stop Oil naliczona w maju 2024 r z „tworzeniem organizacji przestępczej”. Ta część prawa jest zwykle stosowana przeciwko organizacjom mafijnym i nigdy nie była stosowana w odniesieniu do grup pokojowych.

Na Filipinach przepisy antyterrorystyczne zostały wykorzystane przeciwko działaczom na rzecz ochrony środowiska, którzy się znaleźli nie mogą wrócić na swoje rodzinne wyspy.

Kryminalizacja protestu może również oznaczać obniżenie progu ścigania, uniemożliwienie aktywistom klimatycznym wspominania o zmianach klimatycznych w sądzie oraz zmianę innych procesów sądowych, aby zwiększyć prawdopodobieństwo wydania wyroków skazujących. Innym przykładem są nakazy sądowe, które korporacje mogą wydać przeciwko protestującym przeciwko nim działaczom.

3. Surowsze działania policji

Obejmuje to zatrzymania i rewizje, inwigilację, aresztowania, przemoc, infiltrację i grożenie aktywistom. Kontrolą aktywistów zajmują się nie tylko podmioty państwowe, takie jak policja i siły zbrojne, ale także podmioty prywatne, w tym prywatna ochrona, przestępczość zorganizowana i korporacje.

W Niemczech regionalną policję oskarżono o współpracę z gigantem energetycznym (i jego prywatną strażą pożarną) w celu eksmisji protestujących w kopalniach węgla, natomiast w Niemczech prywatna ochrona był szeroko stosowany w policji wobec działaczy przeciw górnictwu w Peru.

4. Zabójstwa i zaginięcia

Wreszcie, w najbardziej skrajnych przypadkach mordowani są działacze na rzecz ochrony środowiska. Stanowi to kontynuację trendu zaostrzania działań policji, ponieważ zazwyczaj następuje po groźbach ze strony tego samego kręgu podmiotów. Wykorzystaliśmy dane organizacji pozarządowej Global Witness, aby wykazać, że zjawisko to jest coraz powszechniejsze w takich krajach, jak Brazylia, Filipiny, Peru i Indie. W Brazylii większość morderstw dokonują zorganizowane grupy przestępcze, podczas gdy w Peru jest to policja.

Protestów jest coraz więcej

Aby przyjrzeć się bliżej globalnemu obrazowi protestów klimatycznych i środowiskowych – oraz ich stłumieniu – skorzystaliśmy z Wydarzenie związane z lokalizacją konfliktów zbrojnych baza danych. To pokazało nam, że protesty klimatyczne dramatycznie nasiliły się w latach 2018–2019 i od tego czasu nie spadły. Stanowią one średnio około 4% wszystkich protestów w 81 krajach, w których w latach 2012–2023 zarejestrowano ponad 1000 protestów:

Ten drugi wykres pokazuje, że protesty ekologiczne nasilały się bardziej stopniowo:

Wykorzystaliśmy te dane, aby zobaczyć, z jakimi rodzajami represji spotykają się działacze represyjni. Szukając słów kluczowych w raportowaniu wydarzeń związanych z protestami, odkryliśmy, że średnio 3% protestów klimatycznych i środowiskowych spotyka się z przemocą policji, a 6,3% wiąże się z aresztowaniami. Jednak za tymi średnimi kryją się duże różnice w charakterze protestów i ich egzekwowaniu.

Połączenie obecności grup protestacyjnych, takich jak Extinction Rebellion, które często aktywnie poszukują aresztowań, oraz sił policyjnych, które częściej dokonują aresztowań, oznacza, że ​​w krajach takich jak Australia i Wielka Brytania liczba aresztowań jest bardzo wysoka. Około 20% australijskich protestów klimatycznych i środowiskowych wiąże się z aresztowaniami, w porównaniu z 17% w Wielkiej Brytanii, przy czym najwyższy odsetek na świecie przypada na Kanadę (27%).

Tymczasem przemoc policyjna jest wysoka w takich krajach jak Peru (6,5%) i Uganda (4,4%). Francja wyróżnia się jako kraj europejski o stosunkowo wysokim poziomie przemocy policyjnej (3,2%) i niskim poziomie aresztowań (również 3,2%).

Podsumowując, chociaż kryminalizacja i represje nie wyglądają tak samo na całym świecie, istnieją niezwykłe podobieństwa. Nasila się w wielu krajach, angażuje zarówno podmioty państwowe, jak i korporacyjne i przybiera różne formy.

Represje te mają miejsce w kontekście, w którym państwa nie podejmują odpowiednich działań w sprawie zmian klimatycznych. Kryminalizując działaczy, państwa odpolityczniają ich. Zasłania to fakt, że aktywiści ci ostatecznie mają rację co do stanu klimatu i środowiska oraz braku pozytywnych działań rządu w tych obszarach.

Ten artykuł został ponownie opublikowany z Rozmowa na licencji Creative Commons. Przeczytaj oryginalny artykuł.