W dniu 6 listopada 2024 r. NASA’S Obserwatorium Dynamiki Słońca nagrał potężną moc rozbłysk słonecznyosiągając szczyt o 8:40 ET. Rozbłysk ten, sklasyfikowany jako X2.3, jest wystarczająco intensywny, aby potencjalnie zakłócać sygnały radiowe, systemy nawigacji i sieci energetyczne na Ziemi. Stwarza również znaczne ryzyko dla astronautów i statków kosmicznych działających na orbicie.
Rozbłyski słoneczne to nagłe wybuchy energii i światła wydobywające się z powierzchni Słońca. Występują, gdy potężne pola magnetyczne wewnątrz Słońca zostają skręcone i uwalniają swoją energię, wysyłając intensywne promieniowanie w przestrzeń kosmiczną. Promieniowanie to obejmuje szerokie spektrum, w tym światło widzialne, promieniowanie rentgenowskie i światło ultrafioletowe, i może przemieszczać się przez Układ Słoneczny z prędkością bliską prędkości światła. Rozbłyski słoneczne są często kojarzone z plamami słonecznymi, czyli chłodniejszymi, ciemnymi obszarami na powierzchni Słońca, gdzie pola magnetyczne są szczególnie silne.
Rozbłyski słoneczne są klasyfikowane według ich intensywności, przy czym najintensywniejsze typy to rozbłyski klasy X, następnie rozbłyski klasy M, klasy C i klasy B. Rozbłyski klasy X są najsilniejsze i mogą mieć znaczący wpływ na Ziemię. Kiedy rozbłysk klasy X skierowany jest w stronę Ziemi, może zakłócać górne warstwy atmosfery naszej planety, powodując zakłócenia w komunikacji radiowej, GPS sygnałów, a nawet sieci energetycznych. Wysokoenergetyczne cząstki słoneczne mogą również stanowić zagrożenie dla astronautów i satelitów na orbicie, potencjalnie uszkadzając wrażliwą elektronikę.
Rozbłyski słoneczne są częścią szerszego zjawiska pogody kosmicznej, które obejmuje wiatr słoneczny i koronalne wyrzuty masy (CME) – ogromne chmury naładowanych cząstek wyrzucanych ze Słońca, które często towarzyszą silnym rozbłyskom słonecznym. Naukowcy ściśle monitorują aktywność słoneczną, aby przewidywać rozbłyski słoneczne i łagodzić ich skutki na Ziemi i w kosmosie. Obserwatorium Solar Dynamics Observatory NASA i inne teleskopy słoneczne na całym świecie pomagają śledzić te erupcje, dostarczając kluczowych danych do zrozumienia i reagowania na aktywność słoneczną, która może mieć wpływ na współczesną technologię i eksplorację kosmosu.
Obserwatorium Dynamiki Słonecznej (SDO) NASA to statek kosmiczny przeznaczony do badania atmosfery Słońca i aktywności magnetycznej. Uruchomiony w 2010 roku satelita SDO dostarcza obrazy i dane o wysokiej rozdzielczości, rejestrując aktywność słoneczną z niespotykaną dotąd szczegółowością. Misja ta odgrywa kluczową rolę w wysiłkach NASA mających na celu zrozumienie pogody kosmicznej, koncentrując się w szczególności na zjawiskach słonecznych, takich jak rozbłyski słoneczne, plamy słoneczne i koronalne wyrzuty masy (CME), które mogą wpływać na ziemskie systemy komunikacyjne, satelity i sieci energetyczne.
Wyposażony w trzy główne instrumenty — Atmospheric Imaging Assembly (AIA), Helioseismic and Magnetic Imager (HMI) oraz Extreme Ultraviolet Variability Experiment (EVE) — SDO mierzy pole magnetyczne Słońca, obrazuje atmosferę Słońca w różnych długościach fal i monitoruje jego wydajność energetyczną. Ta kombinacja narzędzi umożliwia SDO śledzenie zmian w polu magnetycznym, temperaturze i składzie atmosfery Słońca, ujawniając, w jaki sposób te czynniki wpływają na aktywność słoneczną.
SDO okrąża Ziemię z punktu obserwacyjnego, który zapewnia ciągły widok Słońca, przesyłając dane w czasie rzeczywistym 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. Informacje, które zbiera, pomagają naukowcom w sporządzaniu dokładnych prognoz zdarzeń pogodowych w przestrzeni kosmicznej, które mają kluczowe znaczenie dla ochrony technologii ziemskiej i astronautów w kosmosie.
