Od dawna mówiono nam, abyśmy uważali na swoją talię. Oprócz wysokiego wskaźnika masy ciała (BMI), zbyt duża ilość tłuszczu w brzuchu jest sygnałem ostrzegawczym dla problemów zdrowotnych, takich jak choroby serca i cukrzyca typu 2. BMI dla dorosłych powyżej 25 roku życia uważa się za nadwagę, natomiast 30 lub więcej za otyłość.
Ale czy powinniśmy szukać sygnałów ostrzegawczych także gdzie indziej? Nasze ramiona?
Jeśli obwód ramienia (mierzony w połowie odległości między ramieniem a łokciem) wynosi więcej niż 32 cm (12,5 cala), istnieje duże prawdopodobieństwo, że dana osoba jest otyła – a ostatnie badania sugerują, że noszenie większej ilości tłuszczu wokół ramion może oznaczać większe ryzyko choroby Alzheimera, chorób serca, otyłości choroby wątroby, a nawet osteoporozę.
W niektórych przypadkach ryzyko wzrastało nawet wtedy, gdy BMI było prawidłowe.
Podobnie jak tłuszcz gromadzony wokół nóg, wcześniej sądzono, że tłuszcz na ramionach jest w dużej mierze łagodny lub co najmniej mniej szkodliwy niż tłuszcz gromadzony w okolicy brzucha – co oznacza, że dana osoba ma również więcej tłuszczu trzewnego (bardziej szkodliwego typu, który gromadzi się w i wokół naszych narządów).
Ostatnie badania sugerują, że noszenie większej ilości tłuszczu na ramionach może oznaczać większe ryzyko choroby Alzheimera, chorób serca, stłuszczenia wątroby, a nawet osteoporozy
Jednak badania opublikowane kilka tygodni temu przez naukowców z Uniwersytetu Syczuan w Chengdu w Chinach sugerują coś innego. Naukowcy przeanalizowali dane pochodzące od 412 000 osób w Wielkiej Brytanii na przestrzeni dziewięciu lat, aby zidentyfikować jakiekolwiek powiązania z chorobami Alzheimera i Parkinsona.
Ochotników sprawdzono pod kątem obwodu talii i bioder, obwodu ramion, masy tłuszczowej (miara całkowitej tkanki tłuszczowej) i masy mięśniowej (to samo, ale pod względem mięśni).
Osoby z nadmiarem tkanki tłuszczowej na brzuchu były o 13% bardziej narażone na rozwój chorób niż osoby z jej niskim poziomem.
Poprzednie badania wykazały, że tłuszcz brzuszny może być powiązany z chorobą Parkinsona (gdzie stopniowa utrata komórek mózgowych prowadzi do drżenia, sztywności, spowolnienia ruchu i zamarzania) poprzez zaburzenie poziomu insuliny i wywołanie złożonej reakcji prowadzącej do spadku dopaminy – substancji chemicznej mózgu pomaga regulować ruch.
Jednak nowe badanie wykazało również, że osoby z większą ilością tkanki tłuszczowej na ramionach były o 18% bardziej narażone na ryzyko choroby Alzheimera lub Parkinsona, a także większe ryzyko rozwoju chorób serca.
Dla kontrastu, osoby z umięśnionymi ramionami, a nie zwiotczałymi, były o 26% mniej narażone na rozwój którejkolwiek z tych chorób.
W wyniku swoich odkryć naukowcy zasugerowali, że program redukcji tkanki tłuszczowej i budowy mięśni ramion może skuteczniej zapobiegać tym problemom niż ogólna utrata masy ciała.
Nowe badanie wykazało również, że osoby z większą ilością tkanki tłuszczowej na ramionach były o 18% bardziej narażone na ryzyko choroby Alzheimera lub Parkinsona, a także większe ryzyko rozwoju chorób serca
To nie jedyne poważne choroby, które mogą być powiązane z tłuszczem na ramionach. Badania zaprezentowane na Europejskim Kongresie Endokrynologicznym w maju wykazały, że pomiar tkanki tłuszczowej na ramieniu może pomóc w identyfikacji osób zagrożonych złamaniem kręgosłupa z powodu niezdiagnozowanej osteoporozy.
Naukowcy z Narodowego Uniwersytetu Kapodistrian w Atenach badali osoby w wieku 50 i 60 lat, które nie cierpiały na tę chorobę w przeszłości. Odkryli, że osoby z wysokim poziomem tłuszczu trzewnego miały gorszą jakość kości w kręgosłupie, co narażało je na ryzyko złamania zmieniającego życie.
To samo dotyczyło jednak osób o grubych ramionach, nawet jeśli według ich BMI nie były one otyłe.
W badaniu naukowcy wykorzystali suwmiarkę – narzędzie, które „uciska” skórę, aby zmierzyć znajdującą się pod nią warstwę tłuszczu.
Uważa się, że tłuszcz na ramionach może być markerem ukrytego tłuszczu trzewnego, o którym wiadomo, że uwalnia do krwi zapalne substancje chemiczne, które mogą przyspieszyć utratę masy kostnej.
Odkrycie może być znaczące, ponieważ u wielu osób osteoporozę diagnozuje się dopiero po złamaniu.
Eva Kassi, profesor endokrynologii, która kierowała badaniem, powiedziała: „Co zaskakujące, odkryliśmy, że masa tłuszczowa ramion jest negatywnie powiązana z jakością kości. Może to oznaczać, że tłuszcz z ramion stanie się użytecznym wskaźnikiem jakości kości kręgosłupa”.
Tymczasem badanie przeprowadzone przez Uniwersytet Medyczny Wenzhou w Chinach, opublikowane w maju w Frontiers In Public Health, wykazało, że u dzieci w wieku od 12 do 18 lat z większym obwodem ramion ryzyko wystąpienia niebezpiecznego poziomu tłuszczu wokół wątroby, tzw. -alkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (NAFLD).
Powiązana z otyłością i niewłaściwą dietą, NAFLD może prowadzić do bliznowacenia (marskości), niewydolności wątroby lub raka.
Czy zatem wszyscy powinniśmy mierzyć swoje ramiona, a nie talię?
Jeszcze nie teraz, mówi Wasim Hanif, profesor diabetologii i endokrynologii w University Hospital Birmingham, ponieważ tłuszcz w ramieniu jest znacznie mniej „aktywny metabolicznie” – co wiąże się z chorobami przewlekłymi.
„Najgorszym rodzajem tłuszczu jest tłuszcz trzewny na brzuchu ze względu na jego związek z cukrzycą typu 2 i chorobami serca” – mówi. „Gdybym miała wybierać między dużym brzuchem a grubymi ramionami, zawsze postawiłabym na ramiona”.
Jednak niektórzy badacze pozostają przekonani, że tłuszcz na ramionach jest ważny. Zespół profesora Kassi planuje rozszerzyć badania dotyczące zdrowia kości, aby sprawdzić, czy na podstawie poziomu tłuszczu w ramionach uda się wykryć młodszych mężczyzn i kobiety – po trzydziestce – którzy mogą być zagrożeni osteoporozą.
Osoby należące do grupy wysokiego ryzyka zostaną objęte programami ćwiczeń mających na celu spalenie tłuszczu na ramionach w nadziei, że odwróci to uszkodzenia kości.
