Własność Stanów Zjednoczonych w zakresie danych bankowych obywateli Europy oraz dominacja w światowych systemach płatności oznaczają, że Unia Europejska w coraz większym stopniu staje się „kolonią finansową” Stanów Zjednoczonych, powiedział w środę (2 października) były premier Włoch Enrico Letta.
Letta, którego niedawne sprawozdanie na temat jednolitego rynku ma w dużym stopniu ukształtować debatę polityczną UE w następnej kadencji, przestrzegła również, że odmowa państw członkowskich zrzeczenia się kontroli nad krajowymi sektorami bankowymi w celu wzmocnienia pozycji transgranicznego rynku europejskiego grozi pogorszeniem sytuacji finansowej Europy służalczość względem USA.
„Myślę, że pod względem finansowym stajemy się coraz bardziej kolonią” – powiedziała Letta na wydarzeniu zorganizowanym przez Bruegel, zespół doradców ds. polityki UE z siedzibą w Brukseli.
„Dla mnie dziwne jest to, że wszystko jest inne [EU] krajach trwa wyścig o wyniesienie naszej flagi narodowej. [But this is akin to] podnosząc naszą własną flagę jako kolonie” – powiedział.
„Trzeba więc pracować po naszej stronie, wyjść ze statusu kolonii na przykład systemu finansowego i się zintegrować” – dodał.
Platformy amerykańskie dominują na rynku płatności i danych finansowych
Włoski polityk, który obecnie przewodniczy Instytutowi Jacques’a Delorsa w Paryżu, przekonywał, że cyfrowe transakcje finansowe odbywają się obecnie niemal wyłącznie za pośrednictwem platform amerykańskich – niezależnie od tego, czy zachodzą one pomiędzy kontrahentami europejskimi, czy amerykańskimi.
Oznacza to również, że kontrola amerykańskich firm nad systemami płatności cyfrowych nie tylko pozwala im pobierać ogromne opłaty za przetwarzanie transakcji w UE, ale także ułatwia im posiadanie danych osobowych obywateli europejskich, argumentowała Letta.
„Amerykańskie platformy oparte na danych są właścicielami wszystkich naszych danych, a my jesteśmy ich kolonią” – powiedział.
W opublikowanym w kwietniu raporcie Letty wezwano decydentów UE do wzmocnienia europejskiego rynku dla sektora finansowego – jednej z kluczowych branż, którymi nie uwzględniono w momencie tworzenia jednolitego rynku UE w latach 90. XX w., obok telekomunikacji i energii . Zasugerował m.in. centralizację nadzoru finansowego oraz ujednolicenie systemów podatkowych i upadłościowych.
Środowe uwagi Letty pojawiają się w kontekście pogłębiających się obaw związanych ze spadkiem konkurencyjności Europy w porównaniu z USA – jak obszernie przedstawiono w innym niedawnym raporcie Mario Draghiego, który wcześniej był także premierem Włoch.
Również prezydent Francji Emmanuel Macron w ciągu ostatniego roku wielokrotnie podkreślał, że Europie grozi ryzyko, że stanie się „wasalem” Stanów Zjednoczonych ze względu na to, że nie odejdzie od polityki Waszyngtonu wobec Tajwanu – samorządnej wyspy, którą Chiny uważają za część swojego terytorium.
Niektórzy analitycy bezpieczeństwa niedawno argumentował, że potencjalna reelekcja Donalda Trumpa na kolejnego prezydenta USA również wzmocni argumenty przemawiające za tym, aby kraje UE położyły kres nadmiernej zależności od USA w zakresie bezpieczeństwa geopolitycznego.
Integracja europejska przed integracją transatlantycką
Letta podkreślił jednak, że w użyciu przez niego terminu „kolonia” nie ma „nic antyamerykańskiego”.
W swoim własnym raporcie wzywał do „jednolitego rynku transatlantyckiego”, którego rozwój, jak napisał, „nie jest pozbawiony wyzwań”, ale niesie ze sobą szereg „potencjalnych korzyści w zakresie wzrostu gospodarczego, tworzenia miejsc pracy i wpływów globalnych”.
Jednak w środę ostrzegł, że dążenie do wspólnego jednolitego rynku UE-USA można osiągnąć jedynie wtedy, gdy państwa członkowskie będą pracować nad integracją swoich sektorów bankowych i, szerzej, zrzekną się suwerenności finansowej.
Letta powiedziała też, że rozwój takiego transatlantyckiego jednolitego rynku stanie się znacznie trudniejszy, jeśli w listopadzie wybrany zostanie Trump, a nie obecna wiceprezydent Kamala Harris.
„Nie sądzę, że z Trumpem możliwe byłoby posiadanie jakiegokolwiek singla [transatlantic] rynek. Myślę, że wraz z Harrisem możemy rozpocząć dyskusję… Ale oczywiście [we can only] otwórz dyskusję, jeśli nie jesteśmy kolonią”.
Wspomnijmy także o niedawnej niechęci Niemiec do zezwolenia na zakup Commerzbanku, drugiego co do wielkości pożyczkodawcy w kraju, przez włoski bank UniCredit, jako godnego uwagi przykładu nacjonalizmu bankowego krajów UE.
Letta argumentowała w szczególności, że określanie proponowanego połączenia przez decydentów i media jako „transgraniczne” jest poważnym błędem i ujawnia ukryte sympatie nacjonalistyczne.
„Przestańcie nazywać to fuzją transgraniczną, ponieważ nie mamy granic w Unii Europejskiej” – powiedział. „To nie jest fuzja transgraniczna, [because] to granica europejska.”
„To porozumienie międzyeuropejskie” – powiedziała Letta.
[Edited by Anna Brunetti/Owen Morgan]
