Naukowcy z Uniwersytetu w Queensland odkryli, że trening interwałowy o wysokiej intensywności znacząco poprawia funkcjonowanie mózgu u osób starszych, a poprawa funkcji poznawczych utrzymuje się nawet do pięciu lat. Badanie to, prowadzone przez emerytowanego profesora Perry’ego Bartletta i dr Daniela Blackmore’a, potwierdza, że takie ćwiczenia mogą nie tylko poprawić, ale także utrzymać funkcje poznawcze u starzejących się społeczeństw, potencjalnie zmniejszając ryzyko i koszty związane z demencją.
Trening interwałowy o wysokiej intensywności poprawia funkcje poznawcze u osób starszych nawet przez pięć lat.
Naukowcy z Uniwersytetu w Queensland przeprowadzili badanie podłużne, które wykazało, że ćwiczenia interwałowe o wysokiej intensywności mogą poprawić funkcjonowanie mózgu u osób starszych nawet na pięć lat. W badaniu kierowanym przez emerytowanego profesora Perry’ego Bartletta i dr Daniela Blackmore’a z Queensland Brain Institute na Uniwersytecie Kalifornijskim w badaniu uczestniczyli uczestnicy wykonujący ćwiczenia fizyczne i poddawani skanom mózgu.
Wykazali, że ćwiczenia o wysokiej intensywności poprawiają funkcje poznawcze u zdrowych starszych osób dorosłych, a poprawa utrzymywała się przez okres do 5 lat.
Emerytowany profesor Perry Bartlett omawia wyniki badania na temat ćwiczeń i funkcjonowania mózgu. Źródło: Uniwersytet w Queensland
Emerytowany profesor Bartlett powiedział, że jest to pierwsze kontrolowane badanie tego rodzaju, które pokazuje, że ćwiczenia mogą pobudzić funkcje poznawcze u zdrowych starszych osób dorosłych, a nie tylko opóźnić pogorszenie funkcji poznawczych.
„Wystarczy sześć miesięcy treningu interwałowego o wysokiej intensywności, aby dokonać zmiany” – powiedział emerytowany profesor Bartlett. „We wcześniejszych pracach przedklinicznych odkryliśmy, że ćwiczenia mogą aktywować komórki macierzyste i zwiększać produkcję neuronów w hipokampie, poprawiając funkcje poznawcze. W tym badaniu duża kohorta zdrowych ochotników w wieku 65–85 lat dołączyła do sześciomiesięcznego programu ćwiczeń, przeszła testy biomarkerów i funkcji poznawczych oraz przeszła skany mózgu o wysokiej rozdzielczości. Obserwowaliśmy ich 5 lat po programie i niewiarygodnie poprawili ich funkcje poznawcze, nawet jeśli nie nadążali za ćwiczeniami.”
Znaczenie i przyszłe badania
Starzenie się jest jednym z największych zagrożeń demencją, chorobą, która dotyka prawie pół miliona Australijczyków.
„Jeśli uda nam się zmienić trajektorię starzenia się i utrzymać zdrowie poznawcze ludzi na dłużej dzięki prostej interwencji, takiej jak ćwiczenia, możemy potencjalnie uratować naszą społeczność przed ogromnymi kosztami osobistymi, gospodarczymi i społecznymi związanymi z demencją” – powiedział emerytowany profesor Bartlett.
Doktor Daniel Blackmore omawia, jaki poziom aktywności uwzględnia badanie. Źródło: Uniwersytet w Queensland
Emerytowany profesor Bartlett i dr Blackmore współpracowali z profesorem honorowym Stephanem Riekiem oraz Szkołą Ruchu Człowieka i Nauk o Żywieniu na UQ.
W trakcie badania naukowcy ocenili wpływ trzech intensywności ćwiczeń:
- Niski – głównie funkcje motoryczne, równowaga i rozciąganie
- Średni – szybki marsz na bieżni
- Wysoki – cztery cykle biegu na bieżni przy niemal maksymalnym wysiłku
Dr Blackmore stwierdziła, że jedynie ćwiczenia interwałowe o wysokiej intensywności doprowadziły do poprawy funkcji poznawczych, która utrzymywała się do 5 lat.
„Na skanach MRI tej grupy o wysokiej rozdzielczości zaobserwowaliśmy zmiany strukturalne i komunikacyjne w hipokampie, obszarze odpowiedzialnym za uczenie się i pamięć” – powiedział dr Blackmore. „Odkryliśmy także biomarkery we krwi, które zmieniły się w korelacji z poprawą funkcji poznawczych. Biomarkery mogą być przydatne w przewidywaniu skuteczności ćwiczeń wykonywanych przez daną osobę”.
Doktor Blackmore stwierdziła, że ryzyko wystąpienia demencji u 1 na 3 osób w wieku 85 lat jest dalekosiężne.
„Nasze odkrycie może pomóc w uzyskaniu wytycznych dotyczących ćwiczeń dla osób starszych, a dalsze badania pozwolą ocenić różne rodzaje ćwiczeń, które można uwzględnić w programie opieki nad osobami starszymi” – powiedział. „Obecnie przyglądamy się czynnikom genetycznym, które mogą regulować reakcję danej osoby na ćwiczenia, aby sprawdzić, czy uda nam się ustalić, kto zareaguje, a kto nie na taką interwencję. Zastosowanie biomarkerów jako narzędzia diagnostycznego podczas ćwiczeń również wymaga dalszych badań.”
Odniesienie: „Długoterminowa poprawa zdolności uczenia się zależnego od hipokampa u zdrowych osób w starszym wieku po treningu interwałowym o wysokiej intensywności” autorstwa: Daniel G. Blackmore, Mia A. Schaumberg, Maryam Ziaei, Samuel Belford, Xuan Vinh To, Imogen O’Keeffe, Anne Bernard, Jules Mitchell, Emily Hume, Grace L. Rose, Thomas Shaw, Ashley York, Markus Barth, Elizabeth J. Cooper, Tina L. Skinner, Fatima Nasrallah, Stephan Riek i Perry F. Bartlett, 2024, Starzenie się i choroby.
DOI: 10.14336/AD.2024.0642
Badania otrzymują stałe wsparcie od Fundacji Badań Medycznych Stafford Fox.
