Badanie Yale zidentyfikowało strukturalne i funkcjonalne zmiany w mózgu u pacjentów z zaburzeniami związanymi z używaniem opioidów, dostarczając wiedzy na temat dostosowanych terapii.
Naukowcy z Yale School of Medicine zidentyfikowali strukturalne i funkcjonalne zmiany w mózgu osób cierpiących na zaburzenia związane z używaniem opioidów (OUD). Korzystanie z rezonansu magnetycznego i fMRI danych zaobserwowali zmiany w kluczowych obszarach mózgu, w tym różnice w łączności i objętości. Odkrycia te, opublikowane niedawno w Radiologiaczasopismo Radiological Society of North America (RSNA), mogłoby wyznaczyć kierunek rozwoju nowych metod leczenia i rzucić światło na długoterminowe skutki używania opioidów.
Zakres epidemii opioidów
Opioidy to klasa leków obejmująca syntetyczne opioidy, takie jak fentanylleki przeciwbólowe na receptę, takie jak oksykodon i nielegalne narkotyki, w tym heroina. Narkotyki te charakteryzują się dużym potencjałem nadużywania, a używanie opioidów jest główną przyczyną przedawkowania narkotyków w USA
Według Narodowego Instytutu ds. Narkotyków w 2021 r. około 2,5 miliona dorosłych w USA cierpiało na zaburzenia związane z używaniem opioidów. Tymczasowe dane z Krajowego Centrum Statystyk Zdrowia Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom wskazują, że w 2023 r. w USA doszło do około 81 083 zgonów spowodowanych przedawkowaniem opioidów.
„Znajdujemy się w środku epidemii opioidów, która tylko w zeszłym roku w USA spowodowała śmierć milionów osób na całym świecie i ponad 80 000 zgonów w wyniku przedawkowania opioidów” – powiedział Saloni Mehta, MBBS, adiunkt podoktorski na Wydziale Radiologii i Obrazowania Biomedycznego na Uniwersytecie Szkoła Medyczna Yale. „Musimy lepiej zrozumieć zmiany w układzie nerwowym na poziomie systemu związane z zaburzeniami związanymi z używaniem opioidów”.
Projekt badania i metodologia
W badaniu dr Mehta i współpracownicy przeprowadzili wtórną analizę danych z finansowanego przez Narodowy Instytut Zdrowia Collaboration Linking Opioid Use Disorder and Sleep Study (CLOUDS), porównując uczestników z zaburzeniami używania opioidów leczonych metadonem i zdrowych osób z grupy kontrolnej. Dane obejmowały badania strukturalne MRI i funkcjonalne MRI (fMRI) wykonane w okresie od lutego 2021 r. do maja 2023 r.
fMRI w stanie spoczynku pozwala badaczom mierzyć aktywność mózgu poprzez wykrywanie zmian w przepływie krwi. Dzięki fMRI w stanie spoczynku łączność między obszarami nerwowymi – znanymi jako sieci stanu spoczynku – można obserwować, gdy mózg jest w spoczynku.
Naukowcy przeanalizowali dane strukturalne MRI CLOUDS w przypadku 103 osób z zaburzeniami związanymi z używaniem opioidów i 105 osób z grupy kontrolnej. Przeanalizowali także dane fMRI stanu spoczynku u 74 uczestników z zaburzeniami związanymi z używaniem opioidów i 100 osób z grupy kontrolnej. U wszystkich osób cierpiących na zaburzenia związane z używaniem opioidów uzyskano niedawno stabilizację za pomocą leków przeciwzaburzeniowych (krócej niż 24 tygodnie). Mediana wieku w grupie osób cierpiących na zaburzenia związane z używaniem opioidów wyniosła 37 lat, a 40% stanowiły kobiety. W grupie kontrolnej mediana wieku wynosiła 27 lat, a 55% stanowiły kobiety.
„Poprzednie badania przeprowadzono na małych próbach, z których wiele nie obejmowało kobiet” – powiedziała dr Mehta. „Nasza próba jest umiarkowana, z czego około połowę stanowią kobiety”.
Kluczowe ustalenia dotyczące łączności mózgu
Analiza całego mózgu ujawniła zmiany strukturalne i funkcjonalne w obszarach o dużej gęstości receptorów opioidowych w grupie osób cierpiących na zaburzenia związane z używaniem opioidów w porównaniu ze zdrową grupą kontrolną. U osób cierpiących na zaburzenia używania opioidów wzgórze i prawy przyśrodkowy płat skroniowy mózgu miały mniejszą objętość, natomiast móżdżek i pień mózgu były większe niż u osób kontrolnych. U osób cierpiących na zaburzenia związane z używaniem opioidów wszystkie te obszary mózgu miały również zwiększoną łączność funkcjonalną w porównaniu z grupą kontrolną.
„Zaobserwowaliśmy powszechny wzrost globalnej łączności u osób cierpiących na zaburzenia związane z używaniem opioidów” – powiedziała dr Mehta. „Naszym celem jest lepsze zrozumienie, co mogło spowodować te zmiany, aby móc określić nowe cele leczenia”.
Różnice płci w zmianach w mózgu
Wyniki ujawniły również, że kobiety w grupie z zaburzeniami związanymi z używaniem opioidów miały mniejszą objętość przyśrodkowej kory przedczołowej w porównaniu z mężczyznami w tej samej grupie.
„Odkryliśmy, że wzorce zmian w przyśrodkowej korze przedczołowej – głównym obszarze odpowiedzialnym za wiele schorzeń psychicznych – różniły się u mężczyzn i kobiet w grupie z zaburzeniami związanymi z używaniem opioidów” – powiedziała dr Mehta. „To podkreśla znaczenie oceny różnic między płciami w badaniach neuroobrazowych zaburzeń związanych z używaniem opioidów”.
Przyszłe kierunki badań
Dr Mehta stwierdziła, że badanie stanowi podstawę dla przyszłych badań mających na celu zbadanie potencjalnych konsekwencji behawioralnych tych różnic w mózgu oraz tego, czy są one trwałe.
„Naszym ostatecznym celem jest zbadanie, w jaki sposób zmiany w mózgu osób cierpiących na zaburzenia związane z używaniem opioidów mogą być powiązane z miarami wyników” – powiedziała.
Odniesienie: „Zmiany w objętości i wewnętrznej łączności funkcjonalnej w stanie spoczynku wykryte w MRI mózgu u osób z zaburzeniami związanymi z używaniem opioidów” autorstwa Saloni Mehta, Hannah Peterson, Jean Ye, Ahmad Ibrahim, Gul Saeed, Sarah Linsky, Iouri Kreinin, Sui Tsang, Uzoji Nwanaji-Enwerem, Anthony Raso, Jagriti Arora, Fuyuze Tokoglu, Sarah W. Yip, C. Alice Hahn, Cheryl Lacadie, Abigail S. Greene, Sangchoon Jeon, R. Todd Constable, Declan T. Barry, Nancy S. Redeker, Henry Yaggi i Dustin Scheinost, 10 grudnia 2024 r., Radiologia.
DOI: 10.1148/radiol.240514
