W czwartek Europejski Bank Centralny ponownie obniżył stopy procentowe, powołując się na pogarszające się perspektywy wzrostu gospodarczego i spowolnienie inflacji, a zawirowania polityczne w strefie euro pogłębiają niepokojący obraz.
Bank centralny 20 krajów posługujących się euro obniżył swoją główną stopę depozytową o ćwierć punktu do 3 procent, zgodnie z powszechnymi oczekiwaniami.
Była to trzecia obniżka stóp procentowych przez EBC i czwarta od czerwca, kiedy to rozpoczął się bieżący cykl łagodzenia polityki pieniężnej.
Po podwyższeniu kosztów pożyczek od połowy 2022 r. w celu ograniczenia niekontrolowanych kosztów energii i żywności decydenci skupili się na obniżaniu stóp procentowych w miarę spadania inflacji i pogarszania się perspektyw gospodarczych w strefie euro.
Gorsze niż oczekiwano dane, a także niespodziewanie duża obniżka stóp procentowych przez szwajcarski bank centralny w czwartek, podsyciły spekulacje, że EBC może po raz pierwszy w cyklu łagodzenia polityki dokonać zdecydowanej obniżki o pół punktu procentowego.
Jednak osoby ustalające stopy procentowe zdecydowały się kontynuować obniżki w tym samym tempie, z obniżką o ćwierć punktu, ponieważ inflacja pozostaje uparta po odbiciu się powyżej dwuprocentowego celu EBC w listopadzie.
Spowolnienie inflacji jest „na dobrej drodze”, stwierdził EBC w oświadczeniu ogłaszającym swoją decyzję.
Obniżyła prognozy inflacji na 2024 r. do 2,4 proc. i do 2,1 proc. w 2025 r. – w każdym przypadku o 0,1 punktu procentowego.
„Większość miar inflacji bazowej sugeruje, że inflacja ustabilizuje się na stałe w okolicach dwuprocentowego celu średnioterminowego wyznaczonego przez Radę Prezesów” – stwierdził.
Bank centralny dodał jednak, że obecnie spodziewa się „wolniejszego ożywienia gospodarczego” niż kilka miesięcy temu i nieznacznie obniżył prognozy wzrostu na 2024 r. i dwa kolejne lata – odpowiednio do 0,7 proc., 1,1 proc. i 1,4 proc.
W oświadczeniu porzucono dotychczasowe sformułowania mówiące o utrzymywaniu stóp „wystarczająco restrykcyjnych tak długo, jak to konieczne”, stwierdzając zamiast tego, że „jest zdecydowana zapewnić trwałą stabilizację inflacji” wokół celu EBC.
Trump się denerwuje
Posunięcie Szwajcarskiego Banku Narodowego wcześniej w czwartek, które obniżyło jego główną stopę do 0,5 procent, odzwierciedlało „niepewność” co do perspektyw gospodarczych w okresie pomiędzy wstrząsami politycznymi w Stanach Zjednoczonych i Europie.
Urzędnicy EBC również wyrazili obawy dotyczące słabnących perspektyw wzrostu w obszarze jednej waluty, sygnalizując odejście od laserowego skupiania się na obniżaniu inflacji.
Inflacja w strefie euro osiągnęła najwyższy poziom 10,6% pod koniec 2022 r., po gwałtownym wzroście w następstwie inwazji Rosji na Ukrainę na pełną skalę oraz w obliczu problemów w łańcuchu dostaw po pandemii.
We wrześniu spadła poniżej dwuprocentowego celu EBC, ale w kolejnych miesiącach odbiła, osiągając w listopadzie 2,3 procent.
Polityczne wiatry utrudniają poruszanie się po trudnym terenie, po którym będą musieli się poruszać decydenci.
Niemcy zmierzają do wyborów w lutym, siedem miesięcy wcześniej niż planowano, po upadku w zeszłym miesiącu budzącej problemy koalicji kanclerza Olafa Scholza.
Jeszcze przed ostatnimi zawirowaniami największa gospodarka strefy euro borykała się ze spowolnieniem w produkcji, a jej anemiczne tempo wzrostu wywiera wpływ na szerszy obszar wspólnej waluty.
Tymczasem we Francji, drugiej co do wielkości gospodarce strefy euro, w zeszłym tygodniu rząd Michela Barniera został obalony w historycznym wotum nieufności, co pogłębiło rosnący chaos polityczny i finansowy w kraju.
Niepokojący obraz pogłębia zbliżający się powrót Donalda Trumpa do Białego Domu.
Zagroził nałożeniem nowych, wysokich ceł na cały import do Stanów Zjednoczonych, a wcześniej wyróżniał UE, ponieważ blok ma znaczną nadwyżkę handlową z największą gospodarką świata.
Decyzja EBC zapada na tydzień przed kolejnym posiedzeniem Rezerwy Federalnej USA w sprawie ustalenia stóp procentowych, które odbędzie się 17 i 18 grudnia, a rynki obstawiają kolejną obniżkę kosztów finansowania zewnętrznego.
