Badanie NIH podkreśla potencjał wcześniejszych interwencji zdrowotnych u osób pochodzenia zachodnioafrykańskiego.
Naukowcy z Narodowe Instytuty Zdrowia (NIH) i ich współpracownicy zidentyfikowali istotny genetyczny czynnik ryzyka choroby nerek wśród osób w Ghanie i Nigerii. Badanie wykazało, że noszenie tylko jednego wariantu ryzyka genu APOL1 znacznie zwiększa prawdopodobieństwo rozwoju choroby nerek. APOL1, gen niezbędny do funkcjonowania układu odpornościowego, ma warianty powiązane ze zwiększonym ryzykiem przewlekłej choroby nerek. Wyniki badania, przeprowadzonego przez sieć badawczą chorób nerek Human Heredity and Health in Africa (H3Africa), opublikowano w czasopiśmie „Human Heredity and Health in Africa” (H3Africa). New England Journal of Medicine.
Poprzednie badania wykazały, że warianty genomowe APOL1 zwiększają ryzyko rozwoju przewlekłej choroby nerek wśród Afroamerykanów. Jednak niewiele wiadomo na temat wpływu tych wariantów genomowych na ludzi z krajów Afryki Zachodniej, gdzie mieszka wielu Afroamerykanów wyprowadzić pochodzenie genetyczne. Badanie, w jaki sposób te warianty genomowe przyczyniają się do przewlekłej choroby nerek u mieszkańców Afryki Zachodniej i osób o zachodnim pochodzeniu, może również pomóc w określeniu ryzyka choroby nerek u wielu Amerykanów.
„Nasze badanie dostarcza danych dotyczących mieszkańców Afryki Zachodniej, które pomogą nam lepiej zrozumieć ryzyko przewlekłej choroby nerek związanej z wariantami APOL1” – powiedział Adebowale A. Adeyemo, MBBS, współautor badania oraz zastępca dyrektora i główny pracownik naukowy Centrum Badań nad Genomiką i Zdrowiem Globalnym w Narodowym Instytucie Badań nad Genomem Człowieka (NHGRI) NIH. „Porównując to badanie z poprzednimi badaniami z udziałem populacji Afroamerykanów, możemy lepiej zrozumieć skutki tych wariantów APOL1 wysokiego ryzyka. Znajomość ryzyka genetycznego choroby, takiej jak choroba nerek, może pomóc w podejmowaniu bardziej świadomych decyzji dotyczących zdrowia i potencjalnie prowadzić do wcześniejszych interwencji”.
Wyniki badania: Występowanie wariantów APOL1 i związane z nimi ryzyko
W badaniu wzięło udział ponad 8 000 osób z Ghany i Nigerii, w tym prawie 5 000 osób z przewlekłą chorobą nerek w różnym stadium i ponad 800 osób, u których wykonano biopsję nerki potwierdzającą chorobę.
Badanie wykazało, że prawie jedna trzecia osób w tych dwóch krajach jest nosicielką wariantów APOL1, które zwiększają ryzyko przewlekłej choroby nerek. Chociaż te warianty APOL1 najczęściej obserwuje się u osób pochodzenia zachodnioafrykańskiego, inne badania wykazały je u osób z Europy, Azji, Ameryki Środkowej i Południowej.
Naukowcy odkryli również, że posiadanie wariantu ryzyka w jednej kopii genu APOL1 zwiększa ryzyko rozwoju przewlekłej choroby nerek, w przeciwieństwie do wcześniejszych badań w populacji Afroamerykanów, które sugerowały, że obie kopie APOL1 musiały zawierać takie warianty, aby zwiększyć całkowite ryzyko . Jeden wariant ryzyka zwiększa ryzyko przewlekłej choroby nerek o 18%, natomiast dwa warianty ryzyka, po jednym na każdej kopii APOL1, zwiększają ryzyko o 25%.
Te warianty ryzyka APOL1 drastycznie zwiększają również prawdopodobieństwo rozwoju rzadkiej choroby nerek zwanej ogniskowym segmentowym stwardnieniem kłębuszków nerkowych, która powoduje bliznowacenie tkanek nerek.
„Wyniki konkretnego badania lub określonej grupy przodków często uważa się za prawdziwe w odniesieniu do całej ludzkości, ale często występuje znaczne zróżnicowanie nawet w obrębie określonych przodków lub grup etnicznych” – mówi dr Adeyemo. „To badanie podkreśla znaczenie badania różnorodnych populacji na całym świecie podczas badania genomiki chorób ludzkich, aby medycyna genomiczna mogła przynosić sprawiedliwe korzyści ludziom na całym świecie”.
Szersze implikacje dla chorób nerek w USA i innych populacjach
Więcej niż 1 na 7 dorosłych Amerykanów cierpi na przewlekłą chorobę nerek – szacuje się, że 37 milionów Amerykanów, a populacje Afroamerykanów, Latynosów i rdzennych Amerykanów są bardziej narażone na rozwój tej choroby. Na ryzyko choroby nerek wpływają zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe, do których zaliczają się czynniki społeczne, takie jak palenie tytoniu, brak ruchu, niezdrowa dieta i brak dostępu do opieki zdrowotnej. Osoby z chorobą nerek mogą nie mieć zauważalnych objawów we wczesnych stadiach choroby. Ponadto u osób chorych na cukrzycę lub nadciśnienie istnieje większe ryzyko rozwoju choroby nerek. Ponieważ nerki z biegiem czasu ulegają powolnemu uszkodzeniu, nie są w stanie prawidłowo filtrować krwi, co prowadzi do gromadzenia się odpadów w organizmie.
W miarę postępu choroby wpływają na dodatkowe funkcje nerek, takie jak stymulacja wytwarzania czerwonych krwinek i utrzymanie równowagi wapniowej w organizmie. Choroba może prowadzić do innych problemów zdrowotnych, takich jak udar i zawał serca.
„Dalsze badania przeprowadzone z udziałem uczestników ze Stanów Zjednoczonych mogą pomóc nam zrozumieć, w jaki sposób warianty APOL1 wpływają na nerki” – mówi Paul Kimmel, lekarz medycyny, dyrektor programowy w Narodowym Instytucie Cukrzycy oraz Chorób Trawiennych i Nerek (NIDDK) oraz współautor książki badanie. „Ogólnie rzecz biorąc, mamy nadzieję, że te odkrycia mogą zapewnić wgląd w poprawę stanu zdrowia pacjentów z ryzykiem choroby nerek i chorych na nią”.
Odniesienie: „Warianty bi- i monoalleliczne APOL1 oraz przewlekła choroba nerek u mieszkańców Afryki Zachodniej”: Rasheed A. Gbadegesin, Ifeoma Ulasi, Samuel Ajayi, Yemi Raji, Timothy Olanrewaju, Charlotte Osafo, Adebowale D. Ademola, Adanze Asinobi, Cheryl A. Winkler , David Burke, Fatiu Arogundade, Ivy Ekem, Jacob Plange-Rhule, Manmak Mamven, Michael Matekole, Olukemi Amodu, Richard Cooper, Sampson Antwi, Adebowale A. Adeyemo, Titilayo O. Ilori, Victoria Adabayeri, Alexander Nyarko, Anita Ghansah, Toyin Amira, Adaobi Solarin, Olugbenga Awobusuyi, Paul L. Kimmel, Frank Chip Brosius, Muhammad Makusidi, Uzoma Odenigbo, Matthias Kretzler, Jeffrey B. Hodgin, Martin R. Pollak, Vincent Boima, Barry I. Freedman, Nicholette D. Palmer, Bernard Collins, Milind Phadnis, Jill Smith, Celia I. Agwai, Ogochukwu Okoye, Aliyu Abdu, Jillian Wilson, Winfred Williams, Babatunde L. Salako, Rulan S. Parekh, Bamidele Tayo, Dwomoa Adu i Akinlolu Ojo, 25 października 2024 r., New England Journal of Medicine.
DOI: 10.1056/NEJMoa2404211
Badanie zostało sfinansowane przez Narodowy Instytut Badań nad Ludzkim Genomem oraz Narodowy Instytut Cukrzycy i Chorób Trawiennych i Nerek.
