Nowe badanie wykazało, że semaglutyd zmniejsza markery uszkodzenia nerek u pacjentów z przewlekłą chorobą nerek, co wzbudziło zainteresowanie dalszymi badaniami.
Semaglutyd, lek przeciwcukrzycowy, powszechnie znany jako Ozempic, przynosi korzyści pacjentom z przewlekłym uszkodzeniem nerek i otyłością. Zmniejsza poziom białka w moczu, zmniejsza zapalenie nerek i obniża ciśnienie krwi.
Wykazano to w międzynarodowym badaniu prowadzonym przez farmakologa klinicznego Hiddo L. Heerspinka z Uniwersyteckiego Centrum Medycznego w Groningen w Holandii. Po raz pierwszy wykazano, że ten lek przeciwcukrzycowy, obecnie najbardziej znany jako środek odchudzający, jest również skuteczny u pacjentów z przewlekłym uszkodzeniem nerek.
Wyniki tego badania zostały opublikowane w czasopiśmie Medycyna Natury i zaprezentowane jednocześnie na dorocznym kongresie Amerykańskiego Towarzystwa Nefrologicznego.
Czy lek na cukrzycę działa także na przewlekłą chorobę nerek bez cukrzycy?
Hiddo L. Heerspink wpadł na pomysł tego badania na początku pandemii koronaawirusa. Wcześniej odkrył, że inna klasa leków przeciw cukrzycy-2, tak zwane inhibitory SGLT2, również wydaje się działać dobrze u pacjentów z przewlekłym uszkodzeniem nerek bez cukrzycy.
Dlatego chciał zbadać, czy semaglutyd będzie działał pozytywnie również u pacjentów z przewlekłą chorobą nerek i otyłością.
Pacjenci chętnie uczestniczyli w badaniu
Pierwsi uczestnicy rozpoczęli to badanie w drugiej połowie 2022 roku. W tamtym czasie coraz częściej mówiło się o tym, że semaglutyd powoduje utratę wagi. W rezultacie wzbudzenie zainteresowania uczestników badaniem nie stanowiło żadnego problemu. Wielu pacjentów chciało tego leku, ale nie mogli go już dostać, ponieważ produkcja nie nadążała za popytem. Badanie to dało im jednak 50% szans na otrzymanie leku.
Ilość białka w moczu zmniejszyła się o połowę
Badanie przeprowadzono w czterech krajach: Kanadzie, Niemczech, Hiszpanii i Holandii. Połowa ze 101 uczestników otrzymywała trwające 24 tygodnie zastrzyki semaglutydu, a druga połowa otrzymywała placebo. W badaniu stwierdzono, że ilość białka w moczu, będąca miernikiem wyniku wskazującego stopień uszkodzenia nerek, została zmniejszona aż o 52%.
Ponadto stwierdzono, że stopień zapalenia nerek zmniejszył się o 30%, spadek ciśnienia krwi u uczestników był tak duży, jak daje lek obniżający ciśnienie krwi, a u nich kluczowa miara niewydolności serca zmniejszyła się o 33%. Uczestnicy stracili także około 10% swojej wagi.
Lek ma działanie bezpośrednie i pośrednie
Heerspink jest bardzo entuzjastycznie nastawiony do tych wyników. „Wspaniałą rzeczą jest to, że lek ma bezpośredni i pośredni wpływ na nerki.
Lek ma bezpośredni wpływ na parametry stanu zapalnego w nerkach oraz zmniejsza tkankę tłuszczową wokół nerek, zmniejszając ilość białka w moczu. I pośrednio, ponieważ zmniejsza wagę i ciśnienie krwi uczestników”.
Rzadziej odczuwasz głód
Badanie było zbyt krótkie, aby zmierzyć poprawę jakości życia uczestników lub efekty średnioterminowe. „Wysłaliśmy do uczestników kwestionariusze dotyczące ich diety. Wydawało się, że rzadziej odczuwają głód i dlatego jedzą mniej”.
Badanie wpływu na dializy i przeszczepy nerek
Jeśli chodzi o dalsze działania, Hiddo L Heerspink nie ma wątpliwości: „Wszystkie sygnały są pozytywne, aby przetestować ten lek w dużym badaniu. Chciałbym się dowiedzieć, czy może to skutkować mniejszą liczbą dializ lub przeszczepów nerek. Bardzo chciałabym też sprawdzić, czy lek ten działa również pozytywnie u pacjentów z uszkodzeniem nerek, ale bez otyłości. Obecnie bardzo trudno jest uzyskać wystarczającą ilość leku do przeprowadzenia badań ze względu na jego niespotykaną popularność.
Odniesienie: „Semaglutyd u pacjentów z nadwagą lub otyłością i przewlekłą chorobą nerek bez cukrzycy: randomizowane badanie kliniczne z podwójnie ślepą próbą, kontrolowane placebo” autorstwa Ellen M. Apperloo, Jose L. Gorriz, Maria Jose Soler, Secundino Cigarrán Guldris, Josep M. Cruzado, Maria Jesús Puchades, Marina López-Martínez, Femke Waanders, Gozewijn D. Laverman, Annemarie van der Aart-van der Beek, Klaas Hoogenberg, André P. van Beek, Jacobien Verhave, Sofia B. Ahmed, Roland E. Schmieder, Christoph Wanner, David ZI Cherney, Niels Jongs i Hiddo JL Heerspink, 25 października 2024 r., Medycyna Natury.
DOI: 10.1038/s41591-024-03327-6
