Globalne ocieplenie może sprowadzić zagrożone rekiny wielorybie na bardziej ruchliwe szlaki żeglugowe, zwiększając ryzyko śmiertelnych kolizji z dużymi statkami. Nowe badanie podkreśla potencjalny 15 000-krotny wzrost nakładania się rekinów wielorybich i statków do roku 2100, podkreślając potrzebę podjęcia wysiłków na rzecz łagodzenia zmiany klimatu.
Nowe badanie opublikowane w Natura Zmiany Klimatu sugeruje, że globalne ocieplenie może zwiększyć ryzyko, jakie duże statki stanowią dla rekinów wielorybich.
Naukowcy z Uniwersytetu w Southampton i Marine Biological Association (MBA) przewidują, że wzrost temperatury oceanów spowoduje, że będzie to już zagrożone gatunek wypędzone do nowych siedlisk przeciętych ruchliwymi szlakami żeglugowymi.
Z badania wynika, że do końca stulecia współwystępowanie rekinów wielorybich i dużych statków może być 15 000 razy większe w porównaniu z dniem dzisiejszym.
Zmiany klimatyczne i zmiany siedlisk
Główna autorka, dr Freya Womersley z Uniwersytetu w Southampton i doktorantka MBA, stwierdziła: „Te zmiany w siedliskach rekinów wielorybich były najbardziej ekstremalne w scenariuszach wysokiej emisji. Globalne przetasowania mogą doprowadzić do utraty podstawowych siedlisk na niektórych obszarach, a także zwiększonego współwystępowania z ruchem morskim w miarę ocieplania się oceanów i zmiany innych zmiennych”.
Rekiny wielorybie, największa ryba świata, są bardzo ruchliwe i reagują na zmiany temperatury. Najnowsze dowody sugeruje, że są one również szczególnie narażone na uderzenia statków, podczas których duże statki należące do światowej floty uderzają i ranią, często ze skutkiem śmiertelnym, duże zwierzęta morskie.
Naukowcy wykorzystali dane pochodzące ze śledzenia satelitarnego rekinów wielorybich w połączeniu z globalnymi modelami klimatycznymi, aby przewidzieć rozmieszczenie rekinów wielorybich w trzech różnych przyszłych scenariuszach klimatycznych.
Modele przewidują utratę podstawowych siedlisk w niektórych wodach krajowych o ponad 50% do 2100 r. w wyniku wysokich emisji (gdzie w dalszym ciągu w dużym stopniu polegamy na paliwach kopalnych), przy czym największe potencjalne straty występują w Azji. W scenariuszu zrównoważonego rozwoju (zgodnie z celem globalnego ocieplenia nie więcej niż 2°C) na niektórych obszarach nastąpił przyrost kluczowych siedlisk, zwłaszcza w Europie.
Wpływ wysiłków na rzecz łagodzenia zmiany klimatu
„Przewidywane przez nas zmiany będą prawdopodobnie mniej ekstremalne, jeśli uda nam się spowolnić ocieplenie i złagodzić zmiany klimatyczne, co sugeruje, że nawet złożone, wieloczynnikowe skutki zmian klimatycznych mogą zostać w pewnym stopniu złagodzone dzięki naszym działaniom” – mówi profesor David Sims, współautor -autor i starszy pracownik naukowy na Uniwersytecie w Southampton oraz MBA.
Zespół połączył mapy rozmieszczenia z informacjami na temat natężenia ruchu statków, aby ustalić, czy te zmiany siedlisk spowodują w przyszłości przedostawanie się rekinów wielorybich na obszary o większym natężeniu ruchu, potencjalnie zwiększając prawdopodobieństwo zderzenia statków.
Odkryli, że niektóre nowo odpowiednie siedliska pokrywały się z ruchliwymi szlakami żeglugowymi. Tak było w przypadku amerykańskiej części północnego Pacyfiku, japońskiej części mórz wschodniochińskich i sierraleońskiej części północnego Oceanu Atlantyckiego, a także wielu innych miejsc na świecie.
Na niektórych obszarach, np. w meksykańskiej części Zatoki Meksykańskiej, nastąpiło ograniczenie współwystępowania, w wyniku czego główne siedliska przeniosły się do wód przybrzeżnych, z dala od ruchliwych szlaków żeglugowych w centrum Zatoki.
Profesor Sims mówi: „Ogólna liczba współwystępowań statków wzrosła we wszystkich przyszłych scenariuszach klimatycznych, nawet jeśli żegluga utrzyma się na obecnym poziomie, zamiast przewidywanego wzrostu do 1200 procent do 2050 r.”.
Womersley dodał: „Pokazujemy, że zmiana klimatu może pośrednio wpłynąć na wysoce mobilne gatunki morskie poprzez interakcję ze strony człowieka i środowiska. Podkreśla to znaczenie uwzględnienia zmian klimatycznych w dyskusjach na temat zarządzania zagrożonymi gatunkami”.
Odniesienie: „Globalna redystrybucja giganta oceanicznego wynikająca z klimatu przewiduje zwiększone zagrożenie ze strony żeglugi” Freya C. Womersley, Lara L. Sousa, Nicolas E. Humphries, Kátya Abrantes, Gonzalo Araujo, Steffen S. Bach, Adam Barnett, Michael L. Berumen, Sandra Bessudo Lion, Camrin D. Braun, Elizabeth Clingham, Jesse EM Cochran, Rafael de la Parra, Stella Diamant, Alistair DM Dove, Carlos M. Duarte, Christine L. Dudgeon, Mark V. Erdmann, Eduardo Espinoza, Luciana C. Ferreira, Richard Fitzpatrick, Jaime González Cano, Jonathan R. Green, Hector M. Guzman, Royale Hardenstine, Abdi Hasan, Fábio HV Hazin, Alex R. Hearn, Robert E. Hueter, Mohammed Y. Jaidah, Jessica Labaja, Felipe Ladino, Bruno CL Macena, Mark G. Meekan, John J. Morris Jr., Bradley M. Norman, Cesar R. Peñaherrera-Palma, Simon J. Pierce, Lina Maria Quintero, Dení Ramírez-Macías, Samantha D. Reynolds, David P. Robinson, Christoph A. Rohner, David RL Rowat, Ana MM Sequeira, Marcus Sheaves, Mahmood S. Shivji, Abraham B. Sianipar, Gregory B. Skomal, German Soler, Ismail Syakurachman, Simon R. Thorrold, Michele Thums, John P. Tymiński, D. Harry Webb, Bradley M. Wetherbee, Nuno Queiroz i David W. Sims, 7 października 2024 r., Natura Zmiany Klimatu.
DOI: 10.1038/s41558-024-02129-5
Badania były wspierane przez brytyjską Radę ds. Badań nad Środowiskiem Naturalnym (NERC) i Europejską Radę ds. Badań Naukowych (ERC) w ramach unijnego programu „Horyzont 2020”.
