Zmiany klimatyczne szybko zmieniają region świata, w którym żyją miliony ludzi.
Przewiduje się, że w krajach wyspiarskich Pacyfiku, takich jak Tuvalu, Kiribati i Fidżi, do 2053 r. poziom morza podniesie się o co najmniej 6 cali, co spowoduje znaczny wzrost liczby dni powodziowych i zagrozi społecznościom przybrzeżnym. NASAMapy i dane dotyczące powodzi o wysokiej rozdzielczości stanowią dla tych krajów wskazówki w wysiłkach łagodzących i adaptacyjnych, podkreślając globalną odpowiedzialność za zajęcie się wpływem na klimat.
Zbliżający się wzrost poziomu morza na Pacyfiku
Przewiduje się, że w ciągu najbliższych 30 lat na wyspach Pacyfiku, w tym Tuvalu, Kiribati i Fidżi, poziom morza podniesie się o co najmniej 15 centymetrów, jak wykazała analiza przeprowadzona przez zespół naukowy NASA zajmujący się zmianami poziomu morza. Oczekuje się, że ten przewidywany wzrost nastąpi niezależnie od jakichkolwiek zmian w emisji gazów cieplarnianych w najbliższej przyszłości.
Zespół NASA ds. zmian poziomu morza przeprowadził tę analizę w odpowiedzi na prośby kilku wyspiarskich krajów Pacyfiku, takich jak Tuvalu i Kiribati, i ściśle współpracował z Departamentem Stanu USA.
Mapowanie przyszłości powodzi
Oprócz ogólnej analizy zespół agencji ds. poziomu morza przygotował także inne dane mapy w wysokiej rozdzielczości pokazujące, na które obszary różnych wyspiarskich krajów Pacyfiku będą narażone powódź podczas przypływu – inaczej zwane uciążliwymi powodziami lub powodziami w słoneczny dzień – do lat pięćdziesiątych XXI wieku. Opublikowane 23 września mapy przedstawiają potencjał powodziowy w różnych scenariuszach emisji, od najlepszego przypadku, przez normalne postępowanie, po najgorszy.
„Poziom morza będzie się podnosił przez stulecia, powodując coraz częstsze powodzie” – powiedziała Nadya Vinogradova Shiffer, która kieruje programami fizyki oceanów w Wydziale Nauk o Ziemi NASA. „Nowe narzędzie NASA dotyczące powodzi mówi, jak będzie wyglądać potencjalny wzrost częstotliwości i dotkliwości powodzi w nadchodzących dziesięcioleciach dla społeczności przybrzeżnych wysp Pacyfiku”.
Mobilizowanie nauki na rzecz odporności na zmiany klimatyczne
Członkowie zespołu, kierowani przez naukowców z Uniwersytetu Hawajskiego i we współpracy z naukowcami z Uniwersytetu Kolorado i Virginia Tech, rozpoczęli od map powodziowych Kiribati, Tuvalu, Fidżi, Nauru i Niue. W najbliższej przyszłości planują zbudować mapy o wysokiej rozdzielczości dla innych krajów wyspiarskich na Pacyfiku. Mapy mogą pomóc krajom wysp Pacyfiku w podjęciu decyzji, gdzie skoncentrować wysiłki łagodzące.
„Nauka i dane mogą pomóc społeczności Tuvalu w przekazywaniu dokładnych prognoz wzrostu poziomu morza” – powiedziała Grace Malie, liderka młodzieżowa z Tuvalu, która jest zaangażowana w Inicjatywę Rising Nations, program wspierany przez ONZ, prowadzony przez kraje wysp Pacyfiku, mający na celu pomoc zachować swoją państwowość oraz chronić prawa i dziedzictwo ludności dotkniętej zmianami klimatycznymi. „Pomoże to również w systemach wczesnego ostrzegania, na czym obecnie skupia się nasz kraj”.
Rosnąca częstotliwość powodzi
The analiza przeprowadzona przez zespół zajmujący się zmianą poziomu morza odkryli również, że liczba dni powodzi podczas przypływu w przeciętnym roku wzrośnie o rząd wielkości w prawie wszystkich wyspiarskich krajach Pacyfiku do roku 2050. Fragmenty analizy zespołu NASA uwzględniono we wzroście poziomu morza raport opublikowany przez Organizację Narodów Zjednoczonych w sierpniu 2024 r.
Na obszarach Tuvalu, na których obecnie występuje mniej niż pięć dni powodzi w roku, do 2050 r. będzie średnio 25 dni powodzi rocznie. W regionach Kiribati, w których obecnie występuje mniej niż pięć dni powodzi w roku, do roku 2050 XXI wieku będzie co roku średnio 65 dni powodzi.
„Żyję w rzeczywistości zmian klimatycznych” – powiedziała Malie. „Wszyscy (w Tuvalu) mieszkają przy wybrzeżu lub wzdłuż niego, więc wszyscy są tym mocno dotknięci”.
Powodzie na wyspach mogą wynikać z zalewania lądów przez ocean podczas sztormów lub podczas wyjątkowo wysokich przypływów, zwanych przypływami królewskimi. Ale może to również nastąpić, gdy słona woda przedostanie się do obszarów podziemnych i wypchnie zwierciadło wody na powierzchnię. „W niektórych miejscach na wyspie będziemy świadkami bulgotania wody morskiej spod powierzchni, która mocno zaleje obszar” – dodała Malie.
Regionalne różnice we wzroście poziomu morza
Wzrost poziomu morza nie występuje równomiernie na całym świecie. Połączenie warunków globalnych i lokalnych, takich jak topografia wybrzeża i rozmieszczenie wód roztopowych lodowców w oceanie, wpływa na wielkość wzrostu, jakiego doświadczy dany region.
„Zawsze skupiamy się na różnicach we wzroście poziomu morza w zależności od regionu, ale w przypadku Pacyfiku liczby są zaskakująco spójne” – powiedział Ben Hamlington, badacz poziomu morza w Jet Propulsion Laboratory NASA w południowej Kalifornii i dyrektor agencji Kierownik zespołu naukowego zajmującego się zmianą poziomu morza.
Skutki podniesienia się poziomu morza o 15 centymetrów będą się różnić w zależności od kraju. Na przykład niektóre kraje mogą doświadczać uciążliwych powodzi na swoich lotniskach kilka razy w roku, podczas gdy inne mogą doświadczać częstych powodzi w sąsiedztwie, co odpowiada zalaniu przez prawie pół roku.
Naukowcy chcieliby łączyć dane satelitarne dotyczące poziomów oceanów dzięki naziemnym pomiarom poziomu morza w określonych punktach, a także lepszym informacjom o wysokości terenu. „Ale w tych krajach naprawdę brakuje danych terenowych” – stwierdził Hamlington. Połączenie pomiarów kosmicznych i naziemnych może zapewnić dokładniejsze prognozy wzrostu poziomu morza i lepsze zrozumienie skutków dla krajów Pacyfiku.
„Przyszłość młodych ludzi w Tuvalu jest już zagrożona” – stwierdziła Malie. „Zmiana klimatu to coś więcej niż kryzys środowiskowy. Chodzi o sprawiedliwość, przetrwanie narodów takich jak Tuvalu i globalną odpowiedzialność”.
