Wczoraj (4 marca) Unia Europejska podjęła krok w celu zmniejszenia swojej zależności energetycznej, zwłaszcza od Rosji, starając się zamiast tego poprawić połączenia między gigantami energii odnawialnej, Hiszpanią i Portugalią, a resztą Europy.
Komisja Europejska uruchomiła także inicjatywę mającą na celu przyciągnięcie inwestycji o wartości 100 mln euro, które pomogą w ukończeniu tworzenia unijnego rynku energii. Ministrowie energii UE spotykają się dziś (5 marca) w Brukseli, aby omówić plany unii energetycznej – projektu mającego na celu wzmocnienie bezpieczeństwa dostaw energii dla bloku.
Dyrektorowi zależy na dokończeniu tworzenia jednolitego europejskiego rynku energii i jako kluczowy powód do inwestowania w infrastrukturę, która może zmaksymalizować alternatywne dostawy, podał konflikt między Ukrainą a głównym dostawcą energii do UE, Rosją.
Na szczycie przywódcy Hiszpanii, Portugalii i Francji zastanawiali się, jak przetransportować do reszty Europy zapasową energię wyprodukowaną na południe od Pirenejów oddzielających Francję od Hiszpanii i Portugalii.
Choć brakuje im ropy i gazu, oba kraje silnie rozwinęły odnawialne źródła energii, takie jak energia wiatrowa i słoneczna.
Portugalia generuje około 25% produkowanej przez siebie energii ze źródeł odnawialnych, podczas gdy Hiszpania wytwarza około 17%. W okresach szczytowej produkcji oba narody dysponują nadwyżką energii, ale brak połączeń przez Pireneje oznacza utratę tej nadwyżki.
Na szczycie uzgodniono, że „grupa wysokiego szczebla” zintensyfikuje wysiłki na rzecz rozwoju połączeń energetycznych w południowo-zachodniej Europie i zapewni terminowe ukończenie wszystkich planowanych projektów.
„Dzisiaj rozpoczęliśmy wyjątkowy proces regionalnej konwergencji energetycznej i chciałbym zobaczyć więcej w całej Europie” – powiedział szef Komisji Jean-Claude Juncker na konferencji prasowej na zakończenie szczytu.
Cel 10%.
Bruksela chce, aby do 2020 r. połączenia transgraniczne stanowiły co najmniej 10% krajowej zdolności wytwarzania energii, a część projektów byłaby finansowana z planu inwestycyjnego Junckera o wartości 315 miliardów euro.
>>Przeczytaj: Unia energetyczna ma na celu nieuchwytne 10% wzajemnych powiązań sieci elektroenergetycznych
Jednym z projektów oczekujących na finansowanie jest budowa podwodnej linii energetycznej w Zatoce Biskajskiej łączącej Hiszpanię i Francję. Wielka Brytania, Irlandia i Włochy również borykają się z niską przepustowością połączeń z resztą Europy, co Komisja chciałaby zmienić.
Na spotkaniu przywódców UE w październiku ubiegłego roku Hiszpania i Portugalia nalegały na osiągnięcie celu na poziomie 15% w zakresie połączeń wzajemnych. Zamiast tego przywódcy UE odnowili swoje zobowiązanie do osiągnięcia celu 10% w zakresie połączeń wzajemnych uzgodnionego w 2002 roku.
>> Przeczytaj: Przywódcy UE przyjmują „elastyczne” cele w zakresie energii i klimatu na rok 2030
Jest to cel, który sama Komisja przyznaje, że na dłuższą metę jest niewystarczający. Europejska wizja energetyczna do roku 2030, oparta na 27% udziale energii odnawialnej, „wymaga ponad 10% zdolności połączeń wzajemnych” – zauważa Komisja w swoim komunikacie, stwierdzając, że „wszelkie wysiłki UE i państw członkowskich muszą kierować się potrzebą osiągnąć co najmniej 15% do roku 2030”.
Władze wykonawcze UE oszacowały, że modernizacja starzejącej się infrastruktury elektroenergetycznej w Europie wymaga około 105 miliardów euro, z czego 35 miliardów euro potrzeba na same połączenia transgraniczne.
Instrument „Łącząc Europę”.
Dzisiaj (5 marca) Komisja ogłosiła coroczne zaproszenie do składania wniosków w ramach instrumentu „Łącząc Europę”, którego celem jest pomoc w finansowaniu kluczowych projektów transeuropejskiej infrastruktury energetycznej.
100 mln euro zostanie udostępnione na projekty mające na celu położenie kresu izolacji energetycznej, wyeliminowanie wąskich gardeł energetycznych i dokończenie tworzenia europejskiego rynku energii.
Te europejskie pieniądze będą również działać jako katalizator zapewniający dodatkowe finansowanie przez inwestorów prywatnych i publicznych, w podobny sposób jak plan Junckera.
Inicjatywa Junckera wykorzysta 21 miliardów euro ze środków publicznych jako gwarancję ryzyka w celu odblokowania prywatnych inwestycji o wartości 315 miliardów euro.
Komisarz ds. działań w dziedzinie klimatu i energii Miguel Arias Cañete powiedział: „Potrzebujemy dużych inwestycji, aby dostosować naszą sieć energetyczną do wymogów przyszłości. Finansowanie to stanowi szansę inwestycyjną na rzecz budowy konkurencyjnego, zrównoważonego i bezpiecznego rynku energii, a ostatecznie przyniesie korzyści naszym domy i firmy.”
Jest to pierwsze z dwóch zaproszeń zaplanowanych na 2015 r., których łączna kwota dotacji przewidzianych na 2015 r. wynosi 650 mln euro. Termin składania wniosków upływa 29 kwietnia 2015 r.
Decyzja w sprawie wyboru wniosków do dofinansowania spodziewana jest w połowie lipca. Niniejsze zaproszenie do składania wniosków jest kontynuacją strategii unii energetycznej i komunikatu w sprawie połączeń wzajemnych przyjętego 25 lutego, stwierdziła Komisja.
Bariery inwestycyjne
W zeszłym roku grupa zadaniowa UE ds. inwestycji ostrzegła, że przeszkody regulacyjne, finansowe i polityczne mogą opóźnić lub uniemożliwić finansowanie infrastruktury niezbędnej dla unii energetycznej.
>>Przeczytaj: Bariery dla inwestycji infrastrukturalnych blokujące Unię Energetyczną
Podczas szczytu w dniach 19–20 marca przywódcy UE omówią, jak przyspieszyć projekty infrastrukturalne poprzez ściślejszą współpracę. Dzisiejsze spotkanie ministrów energii UE będzie stanowić wkład w te rozmowy.
>>Przeczytaj: Wspólny zakup gazu w programie szczytu przywódców UE
Spotkanie to będzie zdominowane przez rozpoczętą w zeszłym tygodniu debatę na temat Unii Energetycznej.
>>Przeczytaj: Czy państwa UE zagrają w unię energetyczną?
Poniżej możesz obejrzeć film Komisji wyjaśniający unię energetyczną.
