Nowa strategia UE na rzecz czystego przemysłu musi zapewniać równowagę między ochroną kluczowych gałęzi przemysłu, a nie nadmiernym chronieniem innych, a stworzeniem mocnego uzasadnienia biznesowego dla czystych produktów, stwierdzili w środę (18 września) kluczowi urzędnicy UE – przy czym jeden przyznał, że „toczy się wielka debata na temat finansowania nastąpi.
W lipcu ogłosiła w niej przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen przemówienie dotyczące reelekcji Parlamentowi Europejskiemu swój zamiar przedstawienia „Porozumienia w sprawie czystego przemysłu” w ciągu pierwszych 100 dni jej nowej Komisji.
Unijnym departamentom ds. rynku wewnętrznego (GROW) i klimatu (CLIMA) powierzono zadanie stworzenia pierwszego projektu porozumienia, którego celem będzie poprawa globalnej konkurencyjności Europy, przy jednoczesnym przyspieszeniu przejścia do neutralności klimatycznej.
Przemawiając w środę na wydarzeniu zorganizowanym przez zespół doradców Bruegel z siedzibą w Brukseli, Kurt Vandenberghe, szef departamentu klimatycznego UE, zapożyczył termin preferowany przez francuskiego prezydenta Emmanuela Macrona, mówiąc „tEuropejski Zielony Ład to innowacja i szok inwestycyjny” potrzebny gospodarce bloku.
Vandenberghe powiedział, że w globalnej bitwie między „zielonym a brązowym kapitalizmem” oraz Europa kontra Chiny kluczowa będzie polityka zapewniająca „dostęp do czystej, niedrogiej energii, finansów, umiejętności, jednolitego rynku i możliwości handlowych”.
Jednakże „konkurencyjność i polityka przemysłowa to nie to samo” – ostrzegł. „Ostatnią rzeczą, którą powinniśmy zrobić, to chronić ich przed uczciwą konkurencją lub presją innowacyjności”.
Natomiast polityka przemysłowa będzie potrzebna w przypadku „sektorów energochłonnych, które same nie przejdą przez tę transformację bez jakiejś pomocy” – stwierdził.
Jednakże wyższy rangą urzędnik UE powiedział, że właściwa strategia przemysłowa „może być tylko europejska”.
„Nie ma sensu tworzyć strategii przemysłowej przy finansowaniu na poziomie krajowym”, a decydenci UE i państwa członkowskie prawdopodobnie zmierzają do „wielkiej debaty na temat finansowania” – przyznał Vandenberghe.
Nie jest to dobry przypadek biznesowy
„Nadal ustalamy zakres [the content of the Clean Industrial Deal]”, powiedziała Kerstin Jorna, dyrektor generalna departamentu rynku wewnętrznego UE (DG GROW), mówiąc: celu stworzenia „dobrego uzasadnienia biznesowego” zielonej transformacji – tego, czego jej zdaniem obecnie brakuje.
Pilną potrzebę wygrania tego sporu podkreślił a ankieta zestawienie 550 niemieckich przedsiębiorstw produkcyjnych, opublikowane w środę przez Niemiecki Instytut Ekonomiczny.
Tylko jedna trzecia ankietowanych producentów (33 %) stwierdziła, że przejście na neutralność klimatyczną było już dla nich uzasadnieniem biznesowym, podczas gdy 62 % stwierdziło, że cele klimatyczne zagrażają ich modelowi biznesowemu poprzez podwyżki cen.
Tymczasem 53% przedsiębiorstw ostrzegło, że ich istniejące produkty mogą stać się mniej konkurencyjne ze względu na transformację ekologiczną.
Pisownia „rynków wiodących”
Umożliwienie uzasadnienia biznesowego wymagałoby „perspektywy rynkowej dla nowych produktów” – stwierdziła Jorna. Nakreśliła trzy drogi tworzenia tzw „wiodące rynki” czystych materiałów, o którym wspomniała von der Leyen w swoim przemówieniu inauguracyjnym.
Pierwszym z nich byłoby rozporządzenie nakładające obowiązek stosowania bardziej ekologicznych produktów, w tym poprzez rozporządzenie w sprawie wyrobów budowlanych.
„Możemy też skorzystać z przepisów o zamówieniach publicznych” – dodała, oferując projekty budownictwa publicznego jako kluczowy dostawca zielonej stali.
„Kto buduje? Władze publiczne” – powiedziała Jorna. „Budują mosty i drogi. Remontują budynki użyteczności publicznej. Jeżeli część tego popytu można by skierować na te nowe produkty ekologiczne, […] wtedy mamy rynek – a to zmniejsza ryzyko rynkowe” – dodała.
Jorna stwierdziła, że reforma przepisów dotyczących zamówień publicznych będzie jednym z największych zadań legislacyjnych DG GROW w nadchodzącej kadencji.
Ten pomysł też jest wspierany przez hutnikówktórzy twierdzą, że aby inwestować w ekologiczne zakłady produkcyjne, potrzebny jest bezpieczny popyt na ekologiczną stal.
Jej trzecie podejście opiera się na współpracy międzynarodowej, stopniowo podnosząc standardy dla towarów, wykluczając jednocześnie brudniejszych producentów, którymi często są Chiny.
„Rozważamy tę kwestię na poziomie G7 […] połączyć nasze zagregowane zapotrzebowanie na nikiel” i wspólnie określić standardy bardziej ekologicznej produkcji tego metalu, stwierdził Jorna, ponieważ „Chiny obecnie całkowicie niszczą rynek, zalewając go brudnym niklem”.
[Edited by Anna Brunetti/Owen Morgan]
