Francuski projekt budżetu, przygotowany latem przez odchodzący rząd, proponuje 18% obniżkę oficjalnej pomocy rozwojowej (ODA), aby zaradzić rosnącemu deficytowi publicznemu, budząc obawy wśród organizacji pozarządowych i przywódców politycznych, którzy ostrzegają przed wpływem na międzynarodowe programy pomocy i globalnych zobowiązań tego kraju.
W lutym ubiegłego roku rząd francuski ogłosiła oszczędności w wysokości 800 mln euro na oficjalnej pomocy rozwojowej do 2024 r. oraz planowane są dalsze cięcia w UE projekt Budżet na 2025 rok. Wiadomość ta wywołała niepokój wśród organizacji pozarządowych i zwolenników pomocy międzynarodowej, którzy ostrzegają przed poważnymi konsekwencjami takich cięć.
„To okropne, bo bez tych pieniędzy niektóre lokalne organizacje pozarządowe nie będą już dotowane dzięki ODA, nie będą kupowane leki, budowa przychodni zostanie wstrzymana, a pomoc humanitarna nie będzie wysyłana” – mówi Gautier Centlivre, koordynator ds. Akcja Santé Mondialeorganizacji promującej dostęp do opieki zdrowotnej dla osób w niekorzystnej sytuacji.
Proponowane cięcia wyszły na jaw na początku września po tym, jak parlamentarzyści Éric Coquerel (La France Insoumise, Lewica), przewodniczący Komisji Finansów Zgromadzenia Narodowego, i Charles de Courson (Groupe Libertés, Indépendants, Outre-mer et Territoires), generalny sprawozdawca ds. ta sama komisja zażądała publikacji „pism dotyczących sufitu” przedstawiających przydział środków budżetowych dla każdego ministerstwa.
Były premier Gabriel Attal wystosował te pisma 20 sierpnia, ujawniając proponowane cięcia w oficjalnej pomocy rozwojowej (ODA) w ramach szerszych cięć budżetowych.
Według najnowszych szacunków deficyt publiczny Francji ma w 2024 r. osiągnąć 5,6% PKB, a w przyszłym roku spodziewane są poważne cięcia budżetowe.
„Skala cięć jest nieproporcjonalna” – mówi lewicowy senator Raphaël Daubet, współsprawozdawca badanie opublikowany w lipcu w sprawie pomocy żywnościowej udzielanej przez Francję w ramach ODA.
Daubet ostrzega również, że cięcia „wysyłają zły sygnał naszym partnerom i organizacjom międzynarodowym”, ponieważ „ODA jest kluczowa, szczególnie w czasach kryzysu, gdy niezbędna jest wzajemna pomoc”, podkreślając, że „cała polityka publiczna musi odgrywać swoją rolę w wysiłkach „w celu ograniczenia rosnącego deficytu publicznego”.
Organizacje pozarządowe podzielają tę opinię. „Jesteśmy przerażeni, ponieważ z tej pozycji budżetowej finansowane są ambitne projekty międzynarodowe oraz wspierane są biedne i marginalizowane populacje” podkreśla Gautier Centlivre, który był także przewodniczącym komisji roboczej ds. oficjalnej pomocy rozwojowej (ODA). Akcja Santé Mondiale od ponad 10 lat.
Centlivre opisuje cięcia jako „całkowity zwrot w polityce organizującej międzynarodową solidarność Francji”, dodając, że „w 2017 r. Emmanuel Macron uczynił ODA jednym ze swoich priorytetów. Wieczorem, kiedy został wybrany, wyjaśnił, że jest to etyczny i moralny sposób zilustrowania międzynarodowej obecności Francji”.
„Rząd po raz kolejny zdecydował się zaoszczędzić na kosztach najbiedniejszych ludzi na tej planecie. Kiedy międzynarodowa solidarność przestanie być rezerwą Bercy’ego na cięcia budżetowe?” powiedział Alan Anic, szef działu rzecznictwa Międzynarodowej Kampanii Solidarności w Oxfam France, w komunikat prasowy 3 września.
W 2023 r. oficjalna pomoc rozwojowa Francji stanowiła zaledwie 0,5% jej dochodu narodowego brutto (DNB), wynoszącą 14,3 mld euro – znacznie poniżej celu wynoszącego 0,7%, do którego większość krajów OECD zobowiązała się od 1970 r. i potwierdzonego w 2015 r.
Rada Unii Europejskiej zgłoszone że w 2023 r. oficjalna pomoc rozwojowa państw członkowskich wyniosła 95,9 mld euro, w porównaniu z 93,3 mld euro w 2022 r. i 71,6 mld euro w 2021 r. Według raportu Rady europejskie stolice pozostają największymi na świecie darczyńcami pomocy rozwojowej.
Spodziewane cięcia budżetowe
Choć rząd nie określił, jakie cięcia w finansowaniu mają być rozważane, senator Raphaël Daubet uważa, że prawdopodobnie wpłyną one na programy zarządzane przez Ministerstwo Finansów i Ministerstwo Spraw Zagranicznych.
„Koperty, które najprawdopodobniej zostaną obcięte, to pomoc projektowa od Francuskiej Agencji Rozwoju (AFD), dobrowolne wpłaty na rzecz organizacji międzynarodowych oraz kredyty na pomoc humanitarną” – wyjaśnia.
Nominacja Michela Barniera na premiera zwiększyła obawy. „Prawicowa tendencja bloku centralnego w Zgromadzeniu Narodowym jest niepokojącym sygnałem, ale chcemy wierzyć, że kwestię solidarności międzynarodowej można rozwiązać przezroczysty, „ mówi Gautier Centlivre.
Teoretycznie projekt ustawy finansowej (PLF) musi zostać przedstawiony Zgromadzeniu Narodowemu najpóźniej 1 października. Tak napięty termin może ograniczyć pole manewru rządu, który zostanie powołany w ciągu najbliższych dni.
„Możemy mieć nadzieję, że nowy rząd i parlament dokonają przeglądu cięć w finansowaniu”, mówi Daubet. „Jestem jednak pesymistą: większość w Senacie chce wprowadzenia cięć kosztów, a znalezienie większości w Zgromadzeniu opowiadającej się za oficjalną pomocą rozwojową prawdopodobnie okaże się niemożliwe”.
[Edited by Martina Monti]
