NASA od czasu misji Mercury i Gemini stale udoskonala swoje systemy ewakuacji awaryjnej, włączając trasy naziemne i systemy ucieczki po wystrzeleniu statków kosmicznych.
Najnowsza misja Artemis II wprowadza w Centrum Kosmicznym im. Kennedy’ego system ucieczki z linką torową, wyposażony w kosze zaprojektowane do szybkiego transportu personelu w bezpieczne miejsce. Pomimo tych innowacji na szczęście nigdy podczas startu nie pojawiła się potrzeba zastosowania takich środków awaryjnych.
Ewolucja systemów ucieczki z wyrzutni NASA
Odkąd NASA zaczęła wysyłać astronautów w przestrzeń kosmiczną, agencja polega na systemach awaryjnych umożliwiających personelowi bezpieczne opuszczenie wyrzutni i uniknięcie zagrożenia w mało prawdopodobnym przypadku awaryjnym podczas odliczania do startu.
Podczas programów Mercury i Gemini NASA korzystała z systemów ucieczki na statku kosmicznym, aby załoga mogła bezpiecznie ewakuować się w razie potrzeby. Chociaż systemy te są nadal w użyciu w statkach kosmicznych, drogi ratunkowe na ziemi zostały zaktualizowane, począwszy od misji Apollo, aby uwzględnić nie tylko załogę, ale cały pozostały personel na platformie startowej.
Podczas programu Apollo personel korzystał z naziemnego systemu ewakuacyjnego – czyli drogi ewakuacyjnej – aby umożliwić szybki i bezpieczny wyjazd. Chociaż system zmieniał się na przestrzeni lat i różne wyrzutnie korzystają z różnych systemów ucieczki, ogólny cel pozostał ten sam – szybko opuść wyrzutnię i udaj się w bezpieczne miejsce.
Wprowadzenie zaawansowanej technologii wyjścia Artemis II
Począwszy od Artemis II, program Exploration Ground Systems (EGS) w Kennedy Space Center na Florydzie będzie wykorzystywał kabel torowy łączący mobilną wyrzutnię z obszarem obwodowym wyrzutni, gdzie cztery kosze, podobne do gondoli w wyciągach narciarskich, mogą zjechać na dół. Po zejściu na poziom gruntu stacjonują opancerzone pojazdy ratownicze, które bezpiecznie przewożą personel z wyrzutni do jednego z miejsc segregacji w Kennedy.
„Mamy cztery kosze, które znajdują się z boku wieży mobilnej wyrzutni, na tym samym poziomie, co ramię dostępu załogi, czyli miejsce, w którym załoga wchodzi na statek kosmiczny” – powiedziała Amanda Arrieta, starszy inżynier ds. elementów mobilnej wyrzutni 1 w programie EGS NASA. „Zamiarem jest zapewnienie innej drogi ewakuacji dla załogi i załogi zamykającej w sytuacji awaryjnej. Każdy z tych koszy zejdzie po drucie. Jest to system lin stalowych, który łączy się z końcem lądowiska, czyli obszarem w pobliżu obwodu lądowiska, gdzie kosze wylądują po opuszczeniu wieży mobilnej wyrzutni.
System Artemis działa w następujący sposób: personel opuści statek kosmiczny Orion lub białe pomieszczenie (w zależności od tego, gdzie ekipa znajduje się w momencie zagrożenia) za pomocą ramienia dostępowego dla załogi mobilnej wyrzutni. Zespoły znajdują się na poziomie 274 stóp, około 375 stóp nad ziemią. Stamtąd poprowadzą kable o długości 535 metrów wewnątrz koszy wyjścia awaryjnego do obwodu wyrzutni lub obszaru końcowego wyrzutni. Każdy kosz, który rozmiarami przypomina małego SUV-a, jest przeznaczony do przewozu maksymalnie pięciu osób lub o maksymalnej wadze 1500 funtów.
Rola zespołów reagowania kryzysowego
Gdy zespoły opuszczą obszar terminala i dotrą do miejsca segregacji, ekipy ratownicze są na miejscu, aby ocenić personel i zaopiekować się nim.
„Kiedy wysyłamy naszą załogę na lądowisko podczas startu, zawsze myślimy o ich bezpieczeństwie. Chociaż jest bardzo mało prawdopodobne, że będziemy potrzebować systemów awaryjnego wyjścia i przerwania lądowania, zostały one zbudowane i przetestowane, aby zapewnić, że jeśli będziemy ich potrzebować, będą gotowe do użycia” – powiedział Charlie Blackwell-Thompson, dyrektor startu Artemis. „Nasze nadchodzące szkolenie w zakresie zintegrowanych systemów naziemnych ma na celu zademonstrowanie możliwości pełnego reagowania na ewakuację od chwili ogłoszenia stanu awaryjnego do chwili, gdy załogi, zarówno lotnicze, jak i naziemne, bezpiecznie znajdą się poza obszarem niebezpiecznym”.
Zajrzyj do jednego z koszy ewakuacyjnych na platformie startowej 39B w Centrum Kosmicznym im. Kennedy’ego na Florydzie, gdzie znajdują się misje Artemis. W przypadku sytuacji awaryjnej na wyrzutni podczas odliczania do startu, kosze te, podobnie jak gondole w wyciągach narciarskich, bezpiecznie przeniosą astronautów i personel lądowiska z mobilnej wyrzutni na podstawę wyrzutni, skąd odwiozą ich pojazdy transportu ratunkowego. . Źródło: NASA
Porównanie systemów awaryjnych komercyjnych i Artemis
W przypadku agencji Commercial Crew Program, SpaceX wykorzystuje linkę przesuwną z koszami, które zjeżdżają po linie na platformie Launch Complex 39A. Tymczasem w Space Launch Complex 40 zespół wykorzystuje rozkładaną rynnę jako system awaryjnego wyjścia. Boeing i United Launch Alliance również używają linki ślizgowej, ale zamiast koszy zespół rozmieszcza siedzenia, które zjeżdżają po linach ślizgowych, podobnie jak zjazd tyrolką, w Space Launch Complex 41 na stacji sił kosmicznych Cape Canaveral.
Artemis II będzie pierwszą misją NASA z załogą na pokładzie SLS (Space Launch System) i statek kosmiczny Orion, a także po raz pierwszy wprowadzi kilka nowych systemów naziemnych – w tym system awaryjnego wyjścia. Chociaż jak dotąd żadna misja NASA nie musiała korzystać z naziemnego systemu ewakuacji awaryjnej podczas odliczania do startu, te środki bezpieczeństwa nadal obowiązują i są utrzymywane jako najwyższy priorytet dla agencji.
